زمینه و هدف: پوست به ­طور مداوم در مواجهه با آلودگی­های خارجی و داخلی است که ممکن است ساختار و عملکرد آن را تغییر دهد. از جمله این آلودگی­های زیست محیطی وجود فلزات سنگین مانند سرب می­باشد. گیاهان دارویی جهت درمان ناراحتی­ها و دردها از دیرباز مورد توجه بشر بوده­اند. جوانه­ گندم یکی از گیاهان داروئی می­باشد که سابقه طولانی در فرهنگ و تغذیه مردم ایران دارد. جوانه گندم غنی از ویتامین­ها، مواد معدنی و ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی می­باشد.  بررسی تأثیر سرب بر روی پوست موش صحرایی و نقش محافظتی عصاره جوانه گندم می­باشد.

روش بررسی: 30 سر موش صحرایی در 6 گروه بطور تصادفی تقسیم شدند: گروه کنترل دریافت کننده سرم فیزیولوژی به مقدارml/kg  1، گروه دریافت کننده استات سرب با دوز 20 mg/kg/day، گروه­های دریافت کننده عصاره جوانه گندم با دوز­های mg/kg/day 100 و mg/kg/day 200، گروه­های دریافت کننده سرب mg/kg/day 20 همزمان با عصاره جوانه گندم با دوز­های mg/kg/day 100 یا mg/kg/day 200. پس از 5 هفته، نمونه­ های پوست و خون برای مطالعات هیستومورفومتری و ارزیابی سرم جمع آوری شدند. نمونه­ های سرم برای فعالیت آنتی اکسیدانی (AOA) با استفاده از روش (FRAP)Power  Ferric Reduction Antioxidant و ارزیابی پراکسیداسیون لیپیدها توسط اندازه­ گیری مالون دی­آلدئید (MDA) مورد بررسی قرار گرفتند. به روش استاندارد و معمول تهیه مقاطع بافتی برش­هایی به ضخامت 6-5 میکرون تهیه و پس از رنگ آمیزی­های هماتوکسیلین-ائوزین، سافرانین و تری­کروماسون با استفاده از Lens Digital و نرم افزار 2 Capture Dino مورد مطالعه میکرومتری قرار گرفتند.

یافته­ ها: سرب موجب کاهش معنی ­دار ضخامت کل پوست و لایه­ های درم و هیپودرم، تعداد و حداکثر عمق فولیکول­های مو و ضخامت غلاف اپی­درمی ریشه مو در مقایسه با گروه کنترل گردید (0.001 > P). تعداد فولیکول­های مو و غدد سباسه در گروه­های جوانه گندم به نسبت گروه کنترل افزایش معنی ­دار داشت (0.001 > P). غلطت MDA گروه سرب در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی­ دار نشان داد (0.01 > P). نتایج AOA نشان داد که تحت تأثیر عصاره جوانه گندم فعالیت آنتی اکسیدانی در مقایسه با سایر گروه­های مطالعه افزایش می­یابد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در گروه عصاره جوانه mg/kg/day 200 دیده شد که در مقایسه با سایر گروه­های مطالعه معنی­ دار بود (0.001 > P).

نتیجه­گیری: این یافته ­ها نشان داد که سرب دارای اثرات منفی بر ساختار پوست می­باشد. عصاره جوانه گندم (200mg/kg/day) توانست اثرات منفی سرب را مهار نماید و موجب افزایش طراوت و شادابی پوست گردد.