تنش خشکی یکی از مهمترین تنشهای غیرزنده میباشد که رشد، متابولیسم و عملکرد گیاهان زراعی را در سراسر دنیا تحت تاثیر قرار میدهد. این تحقیق به منظور شناسایی ژنوتیپهای کلزا متحمل به خشکی با استفاده از شاخصهای مختلف تحمل به خشکی در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد انجام شد. دو سطح آبیاری شامل آبیاری براساس 80 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A (به عنوان تیمار شاهد)، قطع آبیاری از ابتدای مرحله گلدهی که در کرت اصلی قرار گرفت و 21 ژنوتیپ و لاین دبل هاپلوئید کلزا در کرت فرعی، به صورت طرح کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. شش شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص حساسیت به خشکی، شاخص تحمل تنش، شاخص تحمل، میانگین هارمونیک، میانگین تولید، میانگین هندسی عملکرد بررسی شد و همچنین شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل بر مبنای شاخصهای مختلف تحمل به خشکی (STI، GMP، SSI، MP، TOL و HM) و صفات فیزیولوژی محاسبه شد. نتایج نشان داد تنش آبی تأثیر منفی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، ارتفاع بوته و تعداد شاخه های ثانویه کلزا داشته است. بر مبنای شاخص SIIG، ژنوتیپهای SLM046 و Adriana به ترتیب با بیشترین مقدار SIIG (بهترتیب 791/0 و 756/0) به عنوان ژنوتیپهای امیدبخش در شرایط تنش خشکی معرفی شدند و میتوانند ژنوتیپهایی مناسب برای مناطق خشک باشند. این نتایج را نمودار سه بعدی نیز تایید نمود. در مجموع شاخص SIIG یک روش مناسب برای شناسایی ژنوتیپهای متحمل به تنش با استفاده از سایر شاخصهای مختلف تحمل به خشکی و صفات مرفولوژیک میباشد.
