مجله دانشکده پزشکی

زمینه و هدف: نتایج مطالعات نشان می­دهد که فعالیت­ورزشی هوازی با تحریک سلول­های استخوانساز باعث پیشگیری از پوکی استخوان در دوران یائسگی می­شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر 12هفته تمرینات­هوازی با شدت­متوسط بر بیان ژن آلکالین فسفاتاز، سطوح سرمی آلکالین فسفاتاز، هورمون پاراتیروئید و کلسیم در زنان کم­تحرک بود.

روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه نیمه­تجربی است که در شهریور ماه سال 1394در دانشگاه ارومیه انجام گردید. زنان یائسه کم­تحرک 65-50 سال شهرستان ارومیه، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند.20 آزمودنی داوطلب و واجد شرایط با میانگین سنی12/2±60 سال و شاخص­توده­بدن24/3±46/29 کیلوگرم­برمترمربع به صورت تصادفی در دو گروه تمرین(10زن) و کنترل(10زن) با روش نمونه­گیری تصادفی در این پژوهش شرکت نمودند. گروه تمرین به مدت 12 هفته، هر هفته سه جلسه و در هر جلسه به مدت 60-50 دقیقه تمرینات هوازی پیاده­روی و دوی سبک را با شدت 65 الی70درصد حداکثر ضربان قلب تمرین اجرا کردند، درحالیکه گروه کنترل در هیچ مداخله­ای شرکت نداشتند. از گروه تمرین و کنترل 24ساعت قبل و بعد از 12هفته برنامه تمرینی به منظور اندازه­گیری بیان­ژن آلکالین­فسفاتاز و مارکرهای سرمی استخوان نمونه­گیری خون به عمل آمد. ارزیابی بیان ژنی با دستگاه ریل­تایم­آرتی­پی­سی­آر و مارکرهای سرمی استخوان با دستگاه­های اتوآنالایزر و اِلایزا صورت گرفت.

یافته­ها: نتایج نشان داد بیان ژن آلکالین­فسفاتاز و هورمون پاراتیروئید بعد از 12هفته تمرینات­هوازی شدت­متوسط در بین­گروهی افزایش معناداری داشتند(بترتیب027/0=P و 006/0=P)، ولی سطوح سرمی آلکالین­فسفاتاز و کلسیم تفاوت معناداری نداشتند (بترتیب941/0=P و 990/0=P).

نتیجه­گیری: نتایج بیانگر آن است که 12هفته فعالیت­ورزشی هوازی پیاده­روی و دوی­سبک با 65 الی70 درصد حداکثر ضربان قلب تمرین بیان­ژن آلکالین فسفاتاز و هورمون پاراتیروئید را در زنان یائسه کم­تحرک افزایش می­دهد.