باتوجه به رشد روزافزون جمعيت وکمبود منابع توليد (آب، خاک) و نياز اساسی مردم به مواد غذايی به‌خصوص­ برنج(که دومين محصول استراتژيک در ايران است)، نوسانات قيمت و حاشيه بازاريابی اين محصول از جمله مشکلات گريبانگير مصرف‌کنندگان و توليدکنندگان است. همچنين نوسانات واردات و روند فزاينده‌ آن در بسياری از سالها، نارضايتي­هايی را برای توليدکنندگان به‌وجود آورده است. مقاله حاضر نيز با مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای و براساس آخرين اطلاعات در دسترس طی دوره زمانی 1386-1388 به‌صورت ماهانه، به تحليل اقتصادی موضوعات مرتبط با بازاريابی به ويژه در زمينه توليد، واردات، قيمتها، مسير بازاريابی، حاشيه بازاريابی برنج پرداخته است. در اين راستا ارتباط بين قيمتها با استفاده از آزمون عليت انگل گرنجر تحليل شد.

  نتايج مطالعه نشان داد که حاشيه بازاريابی وسهم آن به قيمت مصرف‌کننده، درايران رو به افزايش بوده است (به‌طور متوسط حدود 42 درصد) بدون آنکه خدمات بازاريابی بهبودلازم را پيداکرده باشد.نوسانات قيمت ومشکل نقدينگی توليدکنندگان، طولانی بودن مسيرهای بازاريابي­وعدم مديريت­منسجم بربازار ونهايتاً تعدد واسطه‌ها ازعوامل کليدی‌ اثرگذار برافزايش حاشيه بازاريابی برنج به‌شمار می‌آيند. رابطه علی بين قيمت برنج داخلی و برنج وارداتی، که با استفاده از آزمون انگل گرنجر حاصل گرديد، مبين آن است که افزايش قيمت خرده‌فروشی برنج داخلی درسطح شهر موجب افزايش قيمت برنج وارداتی شده است؛ لذا با اصلاح ساختار بازاريابی می‌توان به نتايج مطلوبی به نفع توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان دست يافت.

  طبقه‌بندی JEL : Q17-M31

  کليدواژه‌ها:

  توليد، واردات، مسير بازاريابی، قيمت، حاشيه بازاريابی، برنج، ايران