چکيده
ايران همواره از نظر توليد و صادرات پسته در جهان رتبه اول را به خود اختصاص داده است، اما بعد از حضور آمريکا در بازار اين محصول، سهم ايران در بازارهای جهانی رفتهرفته تنزل پيدا کرده به طوری که علیرغم افزايش صادرات پسته ايران، سهم کشور از بازار جهانی اين محصول از لحاظ ارزش از 58 درصد در سال 2000 به 31 درصد در سال 2008 کاهش يافته است که اين امر نشان از تضعيف جايگاه ايران در بازارهای بينالمللی اين محصول دارد. از اين رو شناخت عوامل مؤثر بر تقاضای صادرات اين محصول در طی ساليان گذشته میتواند به بهبود جايگاه کشور ايران در بازارهای جهانی کمک شايان توجهی کند. بدينمنظور برای بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر تقاضای صادرات پسته ايران، کشورهايی که بيشترين سهم واردات را از پسته ايران طی دوره زمانی 1997- 2006 داشتهاند انتخاب شدند و با استفاده از دادههای پانل اقدام به براورد تابع تقاضای صادرات اين محصول شد. نتايج مطالعه نشان داد که عواملی نظير قيمت صادراتی پسته ايران و شوک ناشی از وجود سم آفلاتوکسين در سال 2004 اثر منفی و معنیدار و متغيرهای قيمت جهانی پسته و درآمد سرانه واقعی اثر مثبت و معنیدار بر واردات پسته ايران داشتهاند. متغير نرخ ارز نيز اثر معنیداری از خود نشان نداد. بنابراين توجه به سرمايهگذاری اصولی در توليد و بازار پسته (نظير توسعه روشهای مناسب کاشت، داشت و برداشت و توجه به سم آفلاتوکسين) میتواند سهم صادراتی کشور را در بلند مدت تقويت نمايد.
طبقهبندی JEL: F12، Q17
کليدواژهها:
ايران، پسته، تابع تقاضای صادرات، دادههای پانل
پيش بهار اسماعيل، دشتی قادر، ظهوری کهنموئی رحيم، راحلی حسين، حسين زاد جواد. بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر تقاضای صادرات پسته ايران. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1392; 21 (83) :1-17
![[English Abstract]](templates/tmpl_yekta/images/en.gif)