کوششهای اقتصادی انسان همواره معطوف آن بوده است که حداکثر نتيجه را با کمترين امکانات و عوامل موجود بهدست آورد. اين تمايل را میتوان دستيابی به کارايی و بهره-وری بالاتر ناميد. هدف مطالعه حاضر رتبهبندی واحدهای زراعی منطقه سيستان با استفاده از رهيافت ترکيبی تحليل پوششی دادهها و فرايند تحليل سلسله مراتبی است. دادههای مورد استفاده در اين مطالعه شامل 15 واحد زراعی بوده که در سال زراعی 89-90 جمع آوری شده است. به منظور رتبهبندی اين واحدها، ابتدا کارايی زوجی (دوبهدو) هر يک از آنها محاسبه و سپس ماتريس فرايند سلسله مراتبی از مقايسات زوجی هر يک از مقادير کارايی واحدها تشکيل شد و نهايتاً رتبهبندی واحدهای زراعی انجام گرفت. نتايج رتبهبندی بر اساس کارايی نشان داد که مزرعه 1، 13 و 15 با مقدار کارايی فنی 1 بالاترين رتبه و مزرعه 14 با مقدار 213/0 پايينترين رتبه را دارد. نتايج رتبهبندی بر اساس تحليل سلسله مراتبی حاکی از آن بود که مزرعه 1 با وزن 09/0 اولين رتبه، و مزرعه 12 با وزن 046/0 آخرين رتبه را بين مزارع به لحاظ کارايی دارند. بر اساس يافتهها، روش DEA رتبهبندی کاملی را از واحدهای زراعی ارائه نداده و صرفاً رتبهبندی را به صورت دو گروه کارا و ناکارا انجام داده است. لذا رتبهبندی کامل مستلزم اندازهگيری بهرهوری نسبی و مقايسه واحدها از نظر برخی جنبههای کاربردی نظير روش تحليل سلسله مراتبی است که به کنترل مجدد دادهها و ستانده ها اقدام و از صحت آن اطمينان حاصل ميکند.
طبقه بندی JEL: CO2, C61
سرگزی عليرضا، صبوحی محمود، نادر هيمن. رتبهبندی واحدهای زراعی با استفاده از رهيافت تحليل پوششی دادهها (DEA) و تحليل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی منطقه سيستان. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1393; 22 (85) :107-128