اطلاع از رفتار ريسکی کشاورزان در فرايند سياستگذاری مفيد است. لذا اين مطالعه با هدف بررسی ريسک توليد زعفران و ارزيابی عوامل مؤثر بر گرايش به ريسک زعفرانکاران شهرستان تربت حيدريه با تأکيد بر شاخص فقر با استفاده از دادههای مقطعی سال 1389 شکل گرفت. به اين منظور، 91 پرسشنامه در ميان کشاورزان زعفرانکار به روش نمونهگيری تصادفی تکميل شد. در اين راستا، از الگوی جاست و پاپ (1979) به منظور بررسی عوامل مؤثر بر ريسک توليد استفاده شد. شاخص ريسکگريزی بهرهبرداران از طريق پارامتر ريسک ارائه شده موسکاردی و ديجانوری (1977) محاسبه گرديد. همچنين شاخصهای فقر با استفاده از شاخص FGT محاسبه شد. بر اساس نتايج، عوامل سطح زير کشت، ميزان مصرف کود شيميايی و تعداد دور آبياری بر ريسک توليد زعفران تأثير منفی دارند. همچنين اکثريت کشاورزان زعفرانکار منطقه ريسک گريزند. نتايج محاسبه شاخص سرشمار نشان داد که حدود 55 درصد نمونه مورد مطالعه فقيرند و اغلب آنان رفتاری ريسکگريز دارند. شاخص شکاف فقر نيز نشان داد که با کاهش درجه ريسکگريزی زعفرانکاران فقير، شکاف فقر کاهش خواهد يافت. شاخص شدت فقر هم مبين آن است که با افزايش درجه ريسک پذيری زعفرانکاران فقير آنها کمتر از فقر رنج خواهند برد. بر اساس نتايج، سن و سطح تحصيلات به ترتيب تأثير مثبت و منفی در ضريب ريسکگريزی کشاورزان زعفرانکار دارند. همچنين تأثير متغيرهای نسبت سطح زير کشت زعفران به کل سطح زير کشت و نسبت درآمد حاصل از زغفرانکاری به کل درآمد کشاورزی بر متغير ريسکگريزی زعفرانکاران منفی است. قرارگيری کشاورزان در هسته فقر نيز باعث افزايش سطح ريسکگريزی آنان ميشود.
طبقهبندی JEL: D1, D81
گلکاران مقدم سميرا. ريسک توليد و گرايشهای ريسکی کشاورزان زعفرانکار شهرستان تربت حيدريه با تأکيد بر شاخص فقر. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1393; 22 (87) :1-21