با توجه به مسئله هدفمندکردن يارانهها و تأثيراتش بر قيمت و به دنبال آن الگوی مصرف نهادهها، بايد به بهينهسازی مصرف نهاده انرژی توجه بيشتری کرد. هدف از مطالعه حاضر نيز بهينهسازی مصرف انرژی در بخش کشاورزی منطقه کاشمر با استفاده از اطلاعات سال زراعي1388-1389 است. مدل به کار رفته برنامهريزی چندهدفه با پارامترهای بازهای است. در ابتدا، ميزان انرژی ورودی هر يک از محصولات و سهم مصرف انرژی هر نهاده در توليد برآورد شد و سپس با در نظر گرفتن اهداف و محدوديتها به بهينهسازی مصرف انرژی در بخش کشاورزی منطقه مورد مطالعه پرداخته و الگوی کشت بهينه با در نظر گرفتن سطوح مختلف نهاده در دسترس ارائه شد. در نهايت، با توجه به همارزهای انرژی نهادهها، مقادير بهينه مصرف انرژی برای هر يک از نهادهها در سطوح مختلف ريسک محاسبه و با مقادير واقعی مقايسه شد. نتايج نشان داد که در شرايط بدون ريسک در مقايسه با شرايطی که در آن مقادير ريسک 65/1 و 96/1 در نظر گرفته شد، اختلاف بين مقادير واقعی و بهينه مصرف انرژی نهادهها کمتر است. در شرايطی که ريسک در مدل لحاظ میشود، اختلاف مقادير بهينه و واقعی مصرف انرژی بيشتر شد. نهاده آب در کليه سطوح بيشترين اختلاف را در مقادير بهينه و واقعی داشت و کود نيترات کمترين اختلاف را نشان داد. در پايان، استفاده از محصولاتِ با نياز آبی کمتر و تعيين ميزان انرژی ورودی روشهای مختلف آبياری و همچنين استفاده بهينه و کارا از ساير نهادهها توصيه میشود.
طبقه بندی JEL: C61
تيموری راد رويا، صبوحی صابونی محمود، محمدی حميد. بهينه سازی مصرف انرژی در بخش کشاورزی در منطقه کاشمر. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1393; 22 (87) :163-186