هدف اصلی اين مطالعه بررسی رابطۀ بلندمدت و کوتاهمدت تراز تجاری بخش کشاورزی و متغيرهای کلان اقتصادی در ايران است. به اين منظور، از آزمون همگرايی جوهانسون برای بررسی رابطه بلندمدت بين متغيرها و از مدل تصحيح خطای برداری برای بررسی پويايی کوتاهمدت متغيرها استفاده شد. نتايج حاصل از تخمين مدل نشان داد که متغيرهای ارزش افزوده بخش کشاورزی، نرخ ارز، شاخص باز بودن اقتصاد و تعرفه واردات محصولات کشاورزی تأثير مثبت و معنی دار در تراز تجاری بخش کشاورزی دارند، در حالی که متغيرهای درآمد قابل تصرف سرانه و شاخص قيمت عمده فروشی مواد خوراکی تأثير منفی و معنيداری در تراز تجاری اين بخش دارند. همچنين توابع تکانه واکنش ارائه شده نشان دهنده واکنش مثبت متغير تراز تجاری در صورت بروز شوک در هر يک از متغيرهای ارزش افزوده، شاخص باز بودن اقتصاد، تعرفه صادارت کالاهای کشاورزی و شاخص قيمت عمده فروشی کالاهای خوراکی است. نتايج تجزيه واريانس نيز نشان داد که متغيرهای تراز تجاری بخش کشاورزی، تعرفه واردات محصولات کشاورزی، شاخص باز بودن اقتصاد و نرخ ارز حقيقی بيشترين سهم را در توضيح تغييرات متغير تراز تجاری بخش کشاورزی داشتهاند. با توجه به نتايج حاصل می توان گفت که افزايش نرخ ارز و ايجاد شرايط باز اقتصادی موجب بهبود تراز تجاری بخش کشاورزی ميشود.
طبقه بندی JEL: F11,C22,Q17
فارسی علی آبادی محمد مهدی، مقدسی رضا، گيلان پور اميد. تأثير متغيرهای کلان اقتصادی در تراز تجاری بخش کشاورزی. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1394; 23 (89) :1115-136