برنج محصولی راهبردی و در دو دهه اخير يکی از مهمترين محصولات وارداتی کشاورزی کشور بوده است. اخلالهای موجود در سياستگذاری از تبديل شدن ظرفيتهای بالقوه توليد اين محصول به بالفعل جلوگيری کرده است. هدف از مقاله حاضر بررسی حمايتهای انجام شده از اين محصول است. لذا با بررسی تعرفه و محاسبه حمايت قيمتی بازار و حمايت نهادهای، وضعيت حمايت ازگروههای عمده برنج (برنج دانه بلند مرغوب، برنج دانه بلند پرمحصول، برنج دانه متوسط مرغوب و برنج دانه کوتاه) بررسی میشود. اين تحقيق بر اساس آمارواطلاعاتطرحهزينهتوليدوزارتجهادکشاورزی طی دوره 1373-80 به اجرادرآمده است.
بررسی تعرفه، به عنوان سياست محدودکننده واردات، در خصوص برنج نشان میدهد که اين سياست کمتر مورد استفاده قرار گرفته است. حمايت قيمتی بازار از گروههای عمده برنج در دو استان گيلان و مازندران نشان میدهد که در استان گيلان بالاترين حمايت قيمتی بازار متعلق به برنج دانه بلند مرغوب است. ميزان توليد و سطح زيرکشت اين گونه از برنج نيز در حال افزايش میباشد. در استان مازندران دو گونه دانه بلند (مرغوب و پرمحصول) بيشترين حمايتهای قيمتی و برنج دانه بلند مرغوب بيشترين سهم توليد اين استان را به خود اختصاص دادهاند. از سوی ديگر، برنج دانه بلند پرمحصول به دليل بيشتر مصرف کردن نهادهها در هر هکتار از حمايت نهادهای بيشتری برخوردار شده است. اما به دليل آنکه سطح زيرکشت برنج دانه بلند مرغوب در هر دو استان بيشتر از گروههای ديگر بوده، درکلحمايت نهادهای(و در نتيجه يارانه نهادهای) بيشتر به ايننوعبرنجاختصاصيافتهاست.