ايران در بين کشورهای جهان از حيث وجود انواع بلايای طبيعی رتبه دهم را به خود اختصاص داده است. آمار خسارت وارد بر کل بخش کشاورزی در دو دهه گذشته نشان میدهد که اين بخش به طور متوسط در هر سال بين 8500 تا 10 هزار ميليارد ريال متحمل خسارت میشود که تنها مبلغ ناچيزی از آن را دولت تأمين میکند. در مطالعه حاضر به منظور شناسايی مناسبترين روش برای جبران خسارات طبيعی وارد بر بخش کشاورزی ايران از مدل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. برای دستيابی به اين هدف، تجارب ايران و برخی از کشورهای توسعه يافته (نظير، امريکا، کانادا، سوئد، فرانسه، انگلستان، آلمان، استراليا، فنلاند، روسيه، مجارستان، لهستان و ژاپن ) و تعدادی از کشورهای در حال توسعه (شامل، بنگلادش، فيليپين، هندوستان، پاکستان، کاستاريکا و کلمبيا) در زمينه روشهای جبران خسارت ناشی از عوامل طبيعی بررسی و مدل AHP تدوين شد. در اين مدل مجموعاً 9 روش معمول در زمينه جبران خسارت طبيعی وارد بر کشاورزان، براساس 10 معيار مورد بررسی و ارزيابی قرار گرفتند. اين روشها از طريق پرسشنامه AHP و به صورت مصاحبه چهره به چهره در معرض قضاوت 60 نفر از کارشناسان مرتبط در 6 استان کشور قرار گرفت. نتايج تحليل AHP نشان داد که ايجاد صندوق ذخيره بلايای طبيعی مناسبترين روش برای مديريت خسارات طبيعی وارد بر کشاورزان، باغداران بزرگ مالک و دامداريهای صنعتی و نيمه صنعتی تشخيص داده شد. پس از آن، صندوق قرضالحسنه محلی، به عنوان دومين روش، برای کشاورزان متوسط و حتی خردهپا مناسب تشخيص داده شد. استفاده از بيمه کشاورزی نيز سومين روش مناسب برای جبران خسارت شناخته شد. با توجه به نتايج حاصل از اين مطالعه، در نهايت برنامه پيشنهادی برای ايجاد الگويی مناسب برای جبران خسارات طبيعی وارد بر بخش کشاورزی ارائه گرديد.
کلانتری خليل، چوبچيان شهلا. انتخاب مناسبترين روش برای جبران خسارات طبيعی وارد بر بخش کشاورزی در ايران به روش AHP. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1394; 23 (92) :169-191
![[English Abstract]](templates/tmpl_yekta/images/en.gif)