محدوديت منابع آب، کمبود ريزشهای جوی، افزايش جمعيت و تغيير استاندارد زندگی باعث ايجاد عدم توازن شديد بين عرضه و تقاضای آب شده است. ابزارهای اقتصادی از جمله نظام قيمتگذاری و توسعه شبکههای آبياری را ميتوان راهحلهای ايجاد اين توازن دانست. بنابراين، مطالعه حاضر با هدف اندازهگيری تفاوت بازده نهايی آب در اراضی سنتی و اراضی شبکۀ آبياری و زهکشی سفيدرود در استان گيلان انجام گرفت تا اثر ايجاد شبکه آبياری بر ارزش اقتصادی آب آبياری ارزيابی شود. به اين منظور، با استفاده از روش برنامهريزی خطی، قيمت سايه ای آب به تفکيک نواحی هفتگانه آبياری استان گيلان، شامل چهار ناحيۀ خارج شبکه و سه ناحيۀ داخل شبکه سفيدرود، برآورد شد. نتايج نشان داد که حداکثر ارزش اقتصادی آب به ازای هر مترمکعب، 3096 ريال مربوط به ناحيۀ آبياری فومنات داخل شبکه و کمترين ارزش، 1598 ريال به ازای هر متر مکعب مربوط به ناحيه آبياری بالادست سدسنگر خارج شبکه است. با توجه به وزن سطح زيرکشت هر ناحيه، متوسط بازده نهايی هر متر مکعب آب در نواحی داخل و خارج شبکه به ترتيب 2622 و 2215 ريال است؛ به عبارت ديگر، ايجاد شبکۀ آبياری و زهکشی فقط حدود 400 ريال به ازای هر متر مکعب آب مصرفی فايده خالص اضافی ايجاد ميکند. بر اساس يافته های تحقيق، تأمين هر واحد آب اضافی، ارزشهای متفاوتی در نواحی آبياری استان گيلان ايجاد میکند که لزوم توجه سياستگذاران به الگوی مناسب تخصيص آب را نشان میدهد. همچنين پيشنهاد می شود در راستای قانون هدفمندی يارانه ها و متناسب با ارزشهای بهدست آمده، در يک برنامه زمانی بلندمدت، تعرفۀ آببهای کشاورزی در منطقه افزايش يابد.
طبقهبندی JEL: C61، Q11
شاوردی عليرضا، تهامی پور مرتضی. ارزيابی اثر شبکۀ آبياری و زهکشی سفيدرود بر بازده نهايی آب آبياری در استان گيلان. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1395; 24 (95) :89-106
![[English Abstract]](templates/tmpl_yekta/images/en.gif)