کارشناسی ارشد دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار - دانشگاه حکیم سبزواری ، delbari.sm@gmail.com
چکیده: (3 مشاهده)
از مهترین اقدامات مدیریتی عرصه های خشک و بیابانی، توسعه پوشش گیاهی این مناطق میباشد، که با شناخت فلور و ویژگیهای اکولوژیکی رویشگاههای آن میسر میگردد. در تپه ها و اراضی ماسهای منطقه خشک دشت سبزوار، رویشگاهی با پوشش گیاهی گیاهان ماسه دوست و مقاوم به شرایط خشکی رویش دارند و مهمترین این گونه ها از نظر غالبیت، گونه سبط(Stipagrostis pennata) است. در این تحقیق، محدوده اینرویشگاهبااستفادهاز منابعموجودتعیین و مشخصاتکلیرویشگاهاز نظرپستیوبلندی،ارتفاع، بارندگی، بافتخاک، عناصر شیمیایی خاک ونوعو پراکنشاجتماعات گیاهی درمطالعات صحراییو بااستفاده از روش نمونه برداری سیستماتیک- تصادفی در چهار سایت مطالعاتی بررسیگردید. تراکم و وضعیت استقرار گونه ها در کنار عوامل اقلیمی وخاک مطالعه و برای آنالیز دادهها از نرم افزارspss استفاده شد. در منطقه ماسهزاری مورد مطالعه، پوشش گیاهی شامل تیپ Salsola - Astragalus - Stipagrostis بود و گونه سبط در بین ۱۱ گونه موجود در رویشگاه بیشترین تراکم و زاد دآوری را داشت، که دارای سازگاریهای اکولوژیکی منحصر به فردی در زیستبوم بیابان است. با وجود تنوع گیاهی نسبتا کم، گونههای این رویشگاه در بارندگیسالانهکم و حدود ۱۵۰ میلیمترواقلیمبیابانی با خاک دارای قلیاییت ۷/۹ ت از مهمترین اقدامات مدیریتی عرصههایزیستبومهای خشک و بیابانی، توسعه پوشش گیاهی این مناطق میباشد، که با شناخت فلور و ویژگیهای اکولوژیکی رویشگاههای آن میسر میگردد. در تپهها و اراضی ماسهای منطقه خشک دشت سبزوار، رویشگاهی با پوشش گیاهی گیاهان ماسهدوست و مقاوم به شرایط خشکی رویش دارند و مهمترین این گونهها از نظر غالبیت، گونه سبط یا سبد(Stipagrostis pennata) است. در این تحقیق، محدوده اینرویشگاهبااستفادهاز منابعموجودتعیین و مشخصاتکلیرویشگاهاز نظرپستیوبلندی،ارتفاع، بارندگی، بافتخاک، عناصر شیمیایی خاک ونوعو پراکنشاجتماعات گیاهی درمطالعات صحراییو بااستفاده از روش نمونهبرداری سیستماتیک- تصادفی در چهار سایت مطالعاتی بررسیگردید. تراکم و وضعیت استقرار گونهها در کنار عوامل اقلیمی وخاک مطالعه و برای آنالیز دادهها از نرم افزارspss استفاده شد. در منطقه ماسهزاری مورد مطالعه، پوشش گیاهی شامل تیپ Salsola - Astragalus - Stipagrostis بود و گونه سبط در بین ۱۱ گونه موجود در رویشگاه بیشترین تراکم و زادآوری را داشت، که دارای سازگاریهای اکولوژیکی منحصر به فردی در زیستبوم بیابان است. با وجود تنوع گیاهی نسبتا کم، گونههای این رویشگاه در بارندگیسالانهکم و حدود ۱۵۰ میلیمترواقلیمبیابانی با خاک دارای قلیاییت ۷/۹ تا ۸/۴ و هدایت الکتریکی ds/m ۰/۳۴ تا ۰/۴۴ ds/m رویشمناسبیدارند. در آنالیز واریانس بین ویژگیهای رویشی و خاک رویشگاه مسخص گردید،که بین تاج پوشش گونه سبط و مقدار کلسیم خاک، رابطه مستقیمی برقرار بوده و خاک اندکی قلیایی، تاثیر نسبتا بهتری بر تاج پوشش این گونه در منطقه مورد مطالعه داشته است.ا ۸/۴ و هدایت الکتریکی ds/m ۰/۳۴ تا ۰/۴۴ ds/m رویشمناسبیدارند. در آنالیز واریانس بین ویژگیهای رویشی و خاک رویشگاه مسخص گردید،که بین تاج پوشش گونه سبط و مقدار کلسیم خاک، رابطه مستقیمی برقرار بوده و خاک اندکی قلیایی، تاثیر نسبتا بهتری بر تاج پوشش این گونه در منطقه مورد مطالعه داشته است.
Delbari M, Delbari Z, Sheikh V, Biroodian N, Filecesh I. Floristic study And Ecological characteristics of rangelands in the Sandy land of Sabzevar of Sabzevar plain. PEC. 2017; 5 (10) :75-86 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-180-fa.html
دلبری مهدی، دلبری زهره، بردی شیخ واحد، بیرودیان نادر، فیله کش اسماعیل. بررسی فلورستیک و ویژگی های اکولوژیکی رویشگاه گیاهان ماسه دوست در زیست بوم دشت سبزوار. حفاظت زیست بوم گیاهان. 1396; 5 (10) :75-86