1- دانشگاه محقق اردبیلی دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه محقق اردبیلی ، ardavanica@yahoo.com
چکیده: (3 مشاهده)
به منظور بررسی اثر گرادیان چرا در میزان تخریب مرتع، اثرسهشدت چرایی (سبک، متوسط و سنگین) بر ویژگیهای پوشش گیاهی و فیزیکوشیمیایی خاک در مراتع روستای کلش شهرستان پارسآباد در استان اردبیل ارزیابی شد. در هر شدت چرایی، سه ترانسکت، و در هر ترانسکت 10 پلات یک مترمربعی برداشت شد. در هر پلات ویژگیهای ترکیب و تراکم گونهای، درصد تاج پوشش هر یک از گونهها، لاشبرگ، خاک لخت و سنگ و سنگریزه ثبت شد. نمونهبرداری خاک از عمق 0 تا 30 سانتیمتری، در پلاتهای اول، پنجم و دهم هر ترانسکت برداشت و بعنوان یک نمونه در نظر گرفته شد. اندازهگیری ویژگیهای خاک شامل اسیدیته، هدایت الکتریکی، منیزیم، کلسیم، پتاسیم، آهک، فسفر، کربنآلی، مادهآلی، میانگین قطر وزنی خاکدانهها و درصد ذرات شن، سیلت و رس انجام شد. برای بررسی اثر شدت چرا بر کلیه ویژگیهای اندازهگیری شده از آزمون تجزیه واریانس و از آزمون دانکن برای مقایسه میانگینها و گروهبندی آنها استفاده شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت چرا، درصد تولید (05/0>P) و تراکم (01/0>P) کاهش، و میزان خاک لخت (01/0>P) افزایش یافته است. گونههای خوشخوراک TrigonellamonspeliacaL. دارای بیشترین درصد پوشش (67/28) در چرای سبک و بیشترین تراکم (57/113) در چرای متوسط بود و بهتدریج با افزایش شدت چرا از درصد گونههای خوشخوراک کاسته و به درصد گونههای کلاس II و III افزوده شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت چرا از مقدار رس، منیزیم، اسیدیته و میانگین قطر وزنی خاکدانه کاسته شده است (01/0>P)، ولی بر مقدار کربنآلی، مادهآلی، هدایتالکتریکی، پتاسیم، فسفر، کلسیم، آهک، سیلت و شن افزوده شده است (01/0>P). بر اساس نتایج این تحقیق چارچوب گرادیان چرایی مناسب ارزیابی تخریب مراتع مغان میباشد. همچنین به منظور مدیریت اصولی مراتع مغان چرای متوسط توصیه میگردد.
Effect of grazing intensity on vegetation and soil physio-chemical properties (Case study: in rangelands of Kolash village, ParsAbad, Ardabil province). PEC. 2017; 5 (10) :175-196 URL: http://pec.gonbad.ac.ir/article-1-236-fa.html
غفاری سحر، قربانی اردوان، ارجمندی کلام الله، تیمور زاده علی، هاشمی مجد کاظم، جعفری سیما و همکاران.. بررسی تأثیر شدت چرای دام بر برخی مشخصههای پوشش گیاهی و فیزیکوشیمیایی خاک (مطالعه موردی: مراتع سامان روستای کلش، استان اردبیل). حفاظت زیست بوم گیاهان. 1396; 5 (10) :175-196