این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
طب سنتی اسلام و ایران، جلد ۶، شماره ۴، صفحات ۲۷۹-۲۸۵
عنوان فارسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی طب اسلامی
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای و توصیفی انجام گرفت و جامعه آماری پژوهش شامل 4000 عنوان نسخه خطی عربی موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از فهرست نسخه‫های خطی عربی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (مجلدات 7-19) سیاهه وارسی از نسخه‫های خطی تالیفی درطب اسلامی به زبان عربی به تفکیک (عنوان، مؤلف، زمان تألیف، موضوع، کاتب و زمان کتابت) تهیه شد. برای اثبات ایرانی بودن مؤلفین و دانشمندان به منابع و کتب رجال شناسی رجوع شده و از مولفین و دانشمندان شرح حال تهیه گردید. سپس اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از میان 4000 عنوان نسخه بررسی شده فهرست نسخه­های خطی عربی کتابخانه ملی ایران، تعداد 186 عنوان (7/4 درصد) در موضوع های طب اسلامی بوده است و از این تعداد، 109 منبع برابر 6/58 درصد توسط مولفان ایرانی نگارش شده و در مقابل 50 منبع برابر با 9/26 درصد توسط مولفان غیر ایرانی به رشته تحریر درآمده است. در مورد 5/14 از نسخ مورد بررسی، ملیت مؤلف نامشخص بوده است. بیشترین درصد (6/37) نسخ خطی عربی طب اسلامی موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران که توسط دانشمندان ایرانی تألیف شده، تا قرون ششم تألیف شده است. نتیجه ­گیری: به نظر می رسد که دانشمندان ایرانی در ایجاد نسخ خطی و پیشبرد علم در طب اسلامی در دوره تمدن اسلامی نقش شاخص و برجسته‫ای داشته‫اند. چنین پژوهش هایی می توانند زمینه های تقویت خودباوری در جامعه پزشکی کشور را فراهم آورند و پیشینه علمی پرافتخار اسلامی- ایرانی را به عنوان شالوده محکمی برای آینده درخشان دانش پزشکی در کشور مطرح نمایند
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Iranian scientists’ contribution in authorship of Arabic manuscripts of Islamic medicine
چکیده انگلیسی مقاله Background and Purpose: Although, the outstanding scientific contributions of Iranians in the post-Islamic decades are clear to every body, but because the scientific resources are written in Arabic language at the time, separation of Iranians and Arabs share in the growth and development of traditional Islamic medicine would not be possible without research. Teherfore the general purpose of the research is to review Iranian scientists’contribution in authorship of Arabic manuscripts of Islamic medicine available in National Library and Archives of Islamic Republic of Iran. Material and methods: The research method was documentary and descriptive, and the research population consisted of 4000 Arabic manuscripts. The manuscripts list has been made using Arabic manuscripts catalog available in National Library and Archives of Islamic Republic of Iran, editions 7-19. Manuscripts checklist of Islamic medicine in Arabic language including title, author, authorship date, subject, and writing date. Some major biographical books were used to prove the Iranian nationality of authors and scientists. Data analysis was done using SPSS and Excel softwares. Results: From among 4000 studied manuscripts, the subject of 186 titles were Islamic medicine. From these titles 109 titles were authored by Iranian scientists, 50 titles by non-Iranian, and 27 titles by the authors that their nationality was unknown. The maximum percent (37/6) of Arabic manuscripts of Islamic medicine written by Iranian scientists was written until 6th century. Conclusion: The research findings show more contribution of Iranian authors in Arabic manuscripts than non-Iranian ones. In other words, Iranian scientists have possessed remarkable role in developing manuscripts and improving Islamic medicine in Islamic civilization era.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله نجلا حریری |


فاطمه وفایی |


نشانی اینترنتی http://www.jiitm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-291&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات