این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های محیط زیست، جلد ۹، شماره ۱۷، صفحات ۶۷-۸۰
عنوان فارسی مکان‌یابی بهینه‌ کاربری‌های بهداشتی - درمانی با استفاده از روش VIKOR در محیط GIS ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)
چکیده فارسی مقاله خدمات بهداشتی- درمانی، یکی از فعالیت‌های بسیار مهم است، که عدم دسترسی به آن می‌تواند سلامت شهروندان را به خطر اندازد. از آنجا ‌که بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها در زمینه‌ مراقبت و برنامه‌ریزی سلامت، با مسئله‌ مکان در ارتباط است، تعیین مکان استقرار مراکز خدماتی از جمله مسایل مطرح در جوامع امروزی است که کاهش هزینه و کاهش زمان قابل‌توجهی را در پی داشته است. هدف تحقیق حاضر مکان‌یابی بهینه کاربری‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از فنون MCDM در شهر اردبیل می‌باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است که بعد از شناسایی عوامل تأثیر‌گذار در مکان‌یابی کاربری‌های بهداشتی و درمانی، اقدام به تهیه نقشه معیارهای موقعیتی و معیارهای همجواری شده است. سپس لایه‌های اطلاعاتی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. همچنین پس از آن ارزش‌گذاری و استاندارد‌سازی در محیط Idrisi با استفاده از مجموعه‌های فازی انجام شد. برای وزن‌دهی عوامل از روش CRITIC استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مکان‌یابی مراکز بهداشتی و درمانی موجود در شهر اردبیل از فرایندی منطقی و علمی تبعیت نکرده است، تجمع بسیار زیاد کاربری بهداشتی- درمانی در مرکز، جنوب غربی و تا حدودی شمال شهر اردبیل سبب شده تا عملاً مناطق شمال‌غربی، جنوب‌شرقی و شمال‌شرقی از کمبود این دو کاربری رنج ببرند که نشان‌دهنده‌‌ مکان‌یابی نادرست این کاربری در سطح شهر می‌باشد. با توجه به نقشه خروجی مدل ویکور و مقایسه آن با نقشه وضع موجود، مشخص شد که زمین‌های مناسب برای ایجاد فضای سبز تفاوت قابل ملاحظه‌ای با نقشه وضع موجود دارند. بنابراین، از بین معیارهای مورد بررسی، عامل فاصله از مراکز مذهبی، فاصله از مراکز بهداشتی و درمانی موجود، فاصله از مراکز آموزشی، فاصله از آرامستان و فاصله از مراکز صنعتی به‌‌ترتیب مهم‌ترین عوامل در تعیین مکان مناسب برای ایجاد مراکز بهداشتی و درمانی شهر اردبیل می‌باشند. که مناطق مناسب ارایه شده توسط مدل، برای احداث این مراکز، به‌‌طور عمده در قسمت‌های‌‌ جنوب، شمال‌شرق و شمال‌‌غربی شهر اردبیل که فاقد مرکز بهداشتی و درمانی‌اند، قرار دارند. در پایان، می‌توان گفت که نتایج حاصل از پژوهش حاضر که به‌‌صورت نتایج حاصل از تحلیل چند‌معیاری، با استفاده محوری از روش (VIKOR) منعکس شده، نشان‌گر توان‌‌مندی‌های این فنون در نقش‌آفرینی به عنوان سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری (DSS)، برای انتخاب گزینه‌های مناسب برای مطالعه‌‌ مکان‌یابی مراکز بهداشتی و درمانی در شهر اردبیل است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مکان‌یابی، کاربری‌های بهداشتی و درمانی، VIKOR، شهر اردبیل، GIS،
عنوان انگلیسی The Optimum Locating of the Health Usages by Using VIKOR Method in GIS (Case Study: Ardabil City)
چکیده انگلیسی مقاله The health services are one of the most important activities, that inaccessibility to them could jeopardize the health of citizens. Since a lot of decisions about the care and health planning, is associated with the place subject, determining the location of the establishment of service centers is one of the major issues in current societies, that has created significant cost and time. The aim of this study is an analysis of the optimum locating of the health usages by using MCDM techniques in Ardabil city. Methodology is analytic-descriptive, that after identifying effective factors in the locating of the health usages, the map of situational criteria and neighboring criteria has been created. Then the layers of informational were prepared by the GIS. Also after that valuation and standardization was performed using fuzzy sets CRITIC method has been used for the weighting of factors. The findings of the research show that the locating of existing health centers in Ardebil city has not followed a logical and scientific process. The immense accumulation of health use in the center, the southwest, and partly the north of Ardebil has caused that regions of the north-west, the south-east and the north-east, they suffer from the shortage of these two use. That represents the incorrect locating of this use in city. Due to the output map of the VIKOR model and its comparison with the existing status map; it was found that suitable lands for creating green space are significantly different with the existing map. Therefore, among the examined criteria, distance factor from the religious centers, distance from the existing health centers, distance from the educational centers, distance from the cemetery and distance from the industrial centers, respectively, are the most important factors in determining the appropriate location for the establishment of health centers in Ardabil city. The appropriate areas provided by the model, for the construction of these centers, mainly has located in the southern, the northeastern and the north-western parts of the city of Ardebil, which lack a health center.In the end,  can say, the results of this study that reflected as the results of multi-criteria analysis, using VIKOR method, demonstrate the capability of this technique in the role as a decision-making support system (DSS),to select the appropriate options for studying the locating of health centers in Ardebil city.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Locating, Health usages, VIKOR, Ardabil city, GIS
نویسندگان مقاله زهرا امینی |
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی

الناز پیروزی |
دانشجوی دکتری مخاطرات ژئومورفولیک دانشگاه محقق اردبیلی

مریم رضائی |
دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان- مدرس دانشگاه

نشانی اینترنتی http://www.iraneiap.ir/article_79235_a047f5ac9bdc7ab6696c86b0d05ee459.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات