این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
زن در توسعه و سیاست، جلد ۱۶، شماره ۳، صفحات ۳۳۹-۳۵۸
عنوان فارسی عصر تصویر بی حجابی و بی حجابی اجباری بررسی وضعیت تصویر بی حجابی در دورۀ پهلوی دوم
چکیده فارسی مقاله دربارۀ مواجهۀ جامعۀ ایران با پدیدۀ حجاب (به‌خصوص حجاب زنانه)، دو دیدگاه به‌ظاهر متفاوت وجود دارد؛ اول مقاومت مردم در برابر بی‏حجابی اجباری (کشف حجاب) در دورۀ رضاخان پهلوی و دوم مطابق با برخی از دیدگاه‌ها، واکنش به حجاب اجباری یا قانون حجاب در دورۀ جمهوری اسلامی. در دورۀ اول، در ذیل سیاست‏های «تجدد آمرانۀ» غربی، بی‏حجابی و در دورۀ دوم حجاب امری تحمیلی محسوب می‏شود. بین این دو دوره، حکومت 37 سالۀ پهلوی دوم قرار دارد که به‏رغم استمرار سیاست‏های تحمیل بی‏حجابی، کمتر مورد تحلیل قرار گرفته است. تحمیل بی‏حجابی در این دوره، برخلاف دورۀ پهلوی اول، مستقیماً در صحنۀ واقعی اجتماعی نبود، بلکه از طریق گسترش تصاویر رسانه‏ای و تبلیغاتی و تأثیر بر ناخودآگاه ذهن کنشگران اجتماعی صورت گرفت. به‏علاوه، این سیاست‏ها از دهۀ 1340 با طرح توسعۀ سرمایه‏داری پیوند ‏خورد. در این مقاله، برای بیان ویژگی تصویری بی‏حجابی، از تعبیر «تصویر بی‏حجابی» استفاده شده است. این تصویر از اندام زنانه یا مردانه عمدتاً تحت تأثیر صنایع سینما و موسیقی پس از جنگ جهانی دوم گسترش یافت. پیش از آن، آشکار‌شدنِ تصاویر بی‏حجاب از اندام زنانه یا مردانه چندان رایج نبود  یا حداقل نشانۀ تجدد، ترقی و شخصیت تلقی نمی‏شد. در مقالۀ حاضر، با استفاده از نظریۀ انتقادی مکتب فرانکفورت و چارچوب روشی صنعت فرهنگ، که در نیمۀ دوم قرن بیستم صورت‏بندی شد، به بررسی وضعیت تصویر بی‏حجابی و تأثیر سیاست‏های پهلوی دوم بر آن خواهیم پرداخت. در نتیجه‏گیری، اولاً اشاره خواهیم کرد که توجه به ویژگی تصویری تحمیل بی‏حجابی، که از دورۀ پهلوی دوم شروع شد، می‏تواند دو دیدگاه به‌ظاهر متضاد دربارۀ واکنش جامعۀ ایران به حجاب را توضیح دهد. ثانیاً، با توجه به استمرار تصاویر رسانه‏ا‏ی در دورۀ جمهوری اسلامی، پژوهش دربارۀ منازعۀ تصویر باحجاب‌ـ تصویر بی‏حجاب ضرورت دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بی‌حجابی اجباری، پهلوی دوم، تصویر بی‌حجابی، حجاب، صنعت فرهنگ،
عنوان انگلیسی The age of unveiling picture and the forcing unveiling study of condition of unveiling picture in second Pahlavi`s age
چکیده انگلیسی مقاله There are two opinions on the encounter of Iranians with veiling, specially women`s veiling (Hijab-e zanan) that has superficially contradiction. The first, resistance of Muslim Iranians to forcing unveiling (kashf-e hejab) in Reza Pahlavi`s monarchy and the second, according to some opinions, reaction of Iranians to the forcing veiling or law of veiling in Islamic Republic era. In the first era, under the influence of policies of aggressive western modernization of Reza Pahlavi, unveiling is "the force" and in the second era, veiling is so. However, between two periods, there is 37 year old era of Mohammad Reza Pahlavi that has less analyzed, despite of continuity of forcing unveiling`s policies. Unlike to Reza Pahlavi`s era, forcing of unveiling not only wasn't directly in social reality, but also was through extending media`s pictures and influencing on unconscious mind of social actors. Furthermore, since of 1340s, these policies has been related to capitalist development. In the article, "the picture of unveiling" has used to characterize the pictorial feature. In the West, the unveiling picture of men or women`s organs has extended under the development of music and cinema`s industry after world war II. In the before periods, showing of pictures of unveiling of men or women`s organs had limited or at least, wasn't symbols of modernity, progress and personality. In the article, the critical theory of Frankfort school and methodological framework culture industry has used to study the condition of picture of unveiling and influence of M.R. Pahlavi`s policies on it. In the conclusion has been expressed that firstly, the attention to pictorial feature of unveiling that began from M.R. Pahlavi`s era can explain superficial contradiction of two opinions on Iranians reaction to veiling and secondly, due to the continuity of media`s pictures to Islamic republic era, we has pointed to necessity of other researches on contrast of unveiling picture-veiling picture in the era.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدرضا قائمی نیک |
دکتری جامعه‌شناسی نظری‌ـ فرهنگی از دانشگاه تهران

طیبه نجفی |
پژوهشگر مرکز مطالعات زنان دانشگاه خوارزمی

نشانی اینترنتی https://jwdp.ut.ac.ir/article_68852_4fb01c7d0397a7d4e2ebb61742e97e5a.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/889/article-889-1121830.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات