این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقد ادبی، جلد ۱۱، شماره ۴۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی حرکت استعاری خیامیت؛ تبیین چرخش گفتمانی از «ترکیب طبایع تا ترکیب پیاله»
چکیده فارسی مقاله خیامیت به­مثابۀ یک گفتمان بتدریج درطول سه قرن (از قرن هفتم تا نهم) شکل گرفته و با نقاط عطف تاریخی و اقلیمی علامت­گذاری و در ساختی دیالوگی و دیالکتیکی برساخته شده است. واکنش شدید شریعت­مداران ­در برابر شیوۀ استدلال، پرسش و نوع استعارات رباعی مشهور «ترکیب طبایع» بیانگر این است که خیامیت با پرسش­های فلسفی در دورۀ هژمونیک شدن گفتمان شریعت­مدار آغاز شده است. شکل­گیری رباعی«ترکیب پیاله» به دنبال رباعی«ترکیب طبایع» (جانشین­سازی کوزه/ پیاله با طبایع/ بدن و چرخ کوزه­گری با چرخ فلک) حاکی ازحرکتی استعاری است که می­خواهد پرسش‌های فلسفی ـ کلامی را به مقولات زیبایی­شناختی تبدیل کند. با شکل­گیری این استعارۀ بنیادی، درطول چند قرن رباعیات بسیاری ساخته می­شود. با این نگاه، می­توان مسئلۀ »رباعیات سرگردان» و جست­وجویِ «رباعیات اصیل» را که مباحثی مستحدث و برخاسته از ایدئولوژی‌های معاصر و زادۀ ذهن انسان مدرن­اند به­گونه­ای دیگر تحلیل کرد. درواقع رباعیات سرگردان به­مثابۀ یک مکانیزم دفاعی با چشم­پوشی از مؤلف اثر، به مؤلف گفتمانی روی می­آوَرَد و رباعیات سرگردان از بازی دال­های دو گفتمان رقیب خبر می­دهند. این نوشتار قصد دارد با ردیابی سفرِ جُفت رباعی« ترکیب طبایع و ترکیب پیاله» به­مثابۀ حرکتی استعاری و گزارش مواجهۀ چهارگروه: شریعت­مداران و کلامیان، مورخان، شاعران و تدوین‌کنند‌گان و مجموعه‌سازان رباعیات خیام با این جفت رباعی؛ گسست­ها و تحولات سه قرن خیامیت را نشان دهد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خیامیت، ترکیب طبایع ـ ترکیب پیاله، رتوریک، گسست گفتمانی
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سینا جهاندیده کودهی |


علیرضا نیکویی |


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A--33980-2&slc_lang=other&sid=29
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده other
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات