این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقد ادبی، جلد ۱۱، شماره ۴۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی سرشت زیباشناختی شاهنامه ی فردوسی در وحدت ذهنیت و عینیت هگلی
چکیده فارسی مقاله با وجود هماهنگی و همسانی شاهنامه­ی فردوسی با آن­چه هگل در درس­گفتارهای زیباشناسی درباره­ی ویژگی­های حماسه­ی اصیل برمی­شمارد، وی شاهنامه را حماسه­ای غیرمنسجم و فاقد یک مرکز عملکردیِ مستقل می­خواند که نمی­توان به آن عنوان حماسه­ی واقعی داد. او حماسه­ی اصیل را، جلوه­ی تمامیت جهانِ یک قوم می­داند که حاصل تعیّن­یابی و تظاهر انسانیِ اسطوره­های نامنسجم و نابسامان پیشین، یعنی ایده­آل­شدگی طبیعت به وسیله­ی روح است. بنابراین شعر حماسی اصیل را، به مثابه­ی نخستین مرحله­ی خودآگاهی روح مطلق، می­توان هنر ناب(مطلق) تلقی کرد که با ایجاد نوعی خودآگاهیِ جمعی در اجتماعِ تاریخی، از بالاترین درجه­ی همنوایی ذهن و عین برخوردار است. زیبایی­شناسی شاهنامه­ی فردوسی هم، بر تحقق عینیِ محتوای اساطیریِ آن، یعنی: «ستیزگی و آمیزگی نیروهای متضاد هستی»، از رهگذار گرایش­های اجتماعی، سیاسی و اخلاقی و به تعبیری دیگر بر تظاهر یگانگیِ اندام­وارِ دوگانه­ها استوار است. در این مقاله نخست، با استفاده از دیدگاه­ خود هگل درباره­ی حماسه­ی اصیل و نیز با بهره­یابی از یافته­های پژوهش­های دیگران، به نظر او درباره­ی شاهنامه پاسخ داده شده و سپس با تکیه بر مقولاتی خاص از «فلسفه­ی روح» هگلی، از جمله: خانواده، نظام نیازها و کشور یا دولت، در مقوله­­­­­ی اخلاق اجتماعی، به شیوه­ی تحلیل تطبیقی، سرشت زیبایی­شناختی شاهنامه در خلال تمامیت حماسی، در مؤلّفه­های برون­همسری؛ تضاد و تمامیت در جهان‌پهلوان شاهنامه؛ بن‌مایه‌های واگشتی و کلیّت در طبقات چندگانه‌ی اجتماعی نشان داده شده است و بدین­ترتیب با تطبیق عناصر تمامیت­­­بخش حماسی در شاهنامه بر اصلی­­ترین شاخصه­­­­­های حماسه­ی اصیل هگلی، نشان داده­ایم که شاهنامه­ی فردوسی هم، همچون بعضی از بزرگ­ترین حماسه­های اصیل جهان، با برخورداری از شاخص­ترین ویژگی­های یک حماسه­ی اصیل، برخلاف دیدگاه هگل، حماسه­ای اصیل و با برخورداری از قدرت انتقال فهم مشترک دینی و اخلاقی از جهان، هنری جهان­شمول و ماندگار است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله زیبایی شناسی شاهنامه فردوسی، فلسفه هنر هگل، عین و ذهن، یگانگی
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله چمین فتحی |


رامین محرمی |


بیژن ظهیری |


شهریار گیتی |


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A--43219-3&slc_lang=other&sid=29
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده other
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات