این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
امداد و نجات، جلد ۱۰، شماره ۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی سنجش میزان آسیب‌پذیری اجتماعی و بهره‌گیری از رویکرد تاب‌آوری اجتماعی در برابر مخاطره(زلزله)( نمونه موردی : منطقه ۲ شهرداری تهران)
چکیده فارسی مقاله مقدمه: امروزه با تغییر رویکردهای مدیریت بحران، جوامع به دنبال شرایطی هستند تا در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها به وضعیت قبل بحران فراهم آید. اگرچه نمی‌توان به‌طور کامل از وقوع مخاطرات جلوگیری کرد، اما می‌توان با تمهیداتی از آسیب‌­های ناشی از آن کاست. شرایط متفاوت، سبب تفاوت در آسیب‌پذیری جوامع در برابر مخاطره می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که میزان خسارات را تغییر می‌دهد، ویژگی‌ اجتماعی ساکنان متأثر از مخاطره است. از‌این‌رو، برای برنامه‌ریزی صحیح و کاهش خسارت نخست باید محدوده‌ها و افراد آسیب‌پذیر شناسایی شوند. لذا هدف این پژوهش بررسی آسیب‌پذیری اجتماعی و تاب­آوری اجتماعی در منطقۀ 2 شهر تهران است. روش: تحقیق ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است و در دو بخش آسیب‌پذیری اجتماعی و تاب‌آوری اجتماعی بررسی شد. در بخش آسیب‌پذیری با استفاده از 15 شاخص و وزن‌دهی با تکنیک دیمتل و هم‌پوشانی با استفاده از تکنیک ویکور در ArcGIS محدوده‌های آسیب‌پذیر شناسایی‌ شدند. در بخش تاب‌آوری با استفاده از پرسشنامه، دیدگاه 384 ساکن منطقۀ 2 در رابطه با شاخص‌های سرمایۀ اجتماعی جمع‌آوری شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی مرتبۀ دوم در نرم‌افزار لیزرل بهره گرفته شد. یافته­ها: نتایج حاکی از آن است که پهنه با آسیب‌پذیری اجتماعی بسیار بالا، 151 هکتار و پهنه با آسیب‌پذیری بسیار کم، 314 هکتار از مساحت منطقه را شامل می‌شود. نتایج بخش تاب‌آوری نشان داد که حمایت اجتماعی با ضریب یک بالاترین ضریب و بعد از آن شاخص همبستگی و انسجام اجتماعی با ضریب 95/0، شاخص احساس اثرگذاری و کارایی با ضریب 87/0، شاخص مشارکت با ضریب 84/0، شاخص اعتماد با ضریب 81/0 آگاهی با ضریب 47/0 پایین‌ترین ضریب را به دست آورده اند. نتیجه­گیری: از نتایج به‌ددست آمده می‌توان در برنامه‌های کاهش خطر و تاب‌آوری بهره گرفت. مدیران و مسئولان شهری در منطقۀ 2 شهر تهران باید تدابیری اتخاذ کنند تا وضعیت گروه‌های آسیب‌پذیر را بهبود داده و با آگاهی‌بخشی و آموزش، ویژگی‌هایی مانند مشارکت، همکاری و مسئولیت‌پذیری را در میان شهروندان افزایش دهند و به‌طورکلی رویکرد توانمندسازی و تاب‌آوری در اولویت برنامه‌های کاهش خطر قرار دهند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Measurement of social vulnerability and using the social resilience approach against disaster (Earthquake) (Case Study: region 2 of Tehran city)
چکیده انگلیسی مقاله Background: Today, with the change in crisis management approach, societies are looking for conditions that in the event of a crisis provides their quick return to pre-crisis situation. Although cannot be completely prevented from occurring but can be reduced by measures the damages caused by it. Different situations make the difference in the vulnerability of communities to the risk. The most important features that change the level of damage are the social characteristics of the affected population. In this regard In order to properly plan and reduce the damage, it is first necessary to identify the ranges and vulnerable people. Therefore, the purpose of this research is Investigation social vulnerability and social resilience in the region 2 of Tehran. Method: In terms of research method is analytical- descriptive and in terms of purpose is applied. Research in two parts of social vulnerability and social resilience has been investigated. In the vulnerability section, vulnerable ranges have been identified using 15 indicators and weighing with DEMATELTechnique and Overlay using Vikor technique in ArcGIS. In the section on social resilience, the viewpoints of 348 inhabitants of region 2 in relation to social capital indicators were collected using a questionnaire. For data analysis, second-order confirmatory factor analysis was used in Lisrel software. Findings: The results indicate that the zone with very high social vulnerability area of 151 hectares and 314 hectares of the area with a very low vulnerability are included. The results show that social protection with coefficient 1 has the highest coefficient among the indices and then the correlation index and social cohesion with coefficient 0.95, the sense of effectiveness and efficiency with coefficient 0.87, participation index with coefficient 0.84, trust index with coefficient 0.81 knowledge with coefficient 0.47 has earned the lowest coefficient. Conclusion: Vulnerability zoning and assessment of social resilience can be used in risk reduction programs. Therefore, in Tehran's 2nd district, city planners and authorities should take measures to improve the situation of vulnerable groups. By raising awareness and education, they will increase the characteristics of participation, cooperation, accountability among citizens, and, in general, place empowerment and resilience in the priority of risk reduction programs.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمود آروین |
دانشگاه تهران

کرامت اله زیاری |
دانشگاه تهران

محمد صفری |


نشانی اینترنتی http://jorar.ir/browse.php?a_code=A-10-275-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/156/article-156-1254257.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات