این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ علم، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۱۷۵-۱۹۹
عنوان فارسی شرحی بر دو مفهوم «حل و عقد» در رسالۀ مفاتیح ‌الرحمه و میزان ‌الحکمه مؤیدالدین طغرایی
چکیده فارسی مقاله مؤیدالدین طُغرایی (متولد453ق) در دو باب از رسالۀ منسوب به او، مفاتیح ‏الرحمه و میزان‏ الحکمه، مفاهیمی اساسی در کیمیا یعنی، «حل و عقد» را شرح کرده است. حل ‏و عقد و دو مفهوم وابسته به آنها یعنی «ترکیب و تفصیل»، اصلی‏ترین مفاهیم در کیمیای طغرایی‏اند. هر تبدیلی که خواص کیمیایی، فیزیکی و مکانیکی مواد و اجساد (فلزات) را دگرگون می‏کند، نیازمند حل یک یا چند ماده سپس عقد آنهاست و ممکن است که این عمل، بسته به ماهیت مواد و هدف فرآیندهای کیمیایی، چندین‏بار تکرار شود. این دو مفهوم را در متون کیمیایی قبل از طغرایی کمتر می‏توان دید و ازاین رو شرح طغرایی، آن هم به تفصیل و تشریح، ممتاز است. علاوه بر آن طغرایی می‏کوشد تا در متن رساله، مفاهیم و متغیرهایی را طرح و تعریف کند که از لحاظ تجربی، محسوس‏اند و لذا قابلیت اندازه‌گیری شدن دارند. این مقاله ضمن مرور مفاهیم پایه در کیمیای طغرایی، تعریف، شرح و تفاسیر طغرایی از دو مفهوم حل و عقد و هم‏چنین انواع آن را بر اساس رساله مفاتیح صورت‏بندی و بیان کرده و سپس، مفاهیم مرتبط با آنها را به همراه ذکر نوآوری‏های طغرایی در مفهوم‏سازی ارائه می‏کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اجساد، حل و عقد، طغرایی، کیمیا، مفاتیح الرحمه و میزان الحکمه،
عنوان انگلیسی Explaining the Concepts of “Composition” and “De-composition” in Ṭughrāʾī’s Keys of Mercy and Secret of Wisdom
چکیده انگلیسی مقاله The alchemist Muʾyid al-Dīn Ṭughrāʾī (Born in 1061), in two chapters of a treatise to him, entitled Keys of Mercy and Secret of Wisdom (Mafātīḥ al-Raḥma wa Asrār al-Ḥikma) explains the concepts of "composition" and "de-composition". These concepts, alongside two other concepts of "compounding" and "de-compounding", are the principle concepts of Ṭughrāʾī's alchemy. Any process which transforms alchemical, physical or mechanical properties of Materials (Metals), needs decomposition and composition. Ṭughrāī's account of these two is unique and more detailed than those found in earlier alchemical texts. Moreover, Ṭughrāʾī defines some empirical concepts that can be quantified and measured. This paper contains a review of Ṭughrāʾī's definition, explanations and division of these concepts based on the treatise Keys of mercy and Secret of Wisdom and tries to underline his innovations in conceptualization.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله امین متولیان |
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

نشانی اینترنتی https://jihs.ut.ac.ir/article_69803_c17885a4260e8def3bc88041fde2f89b.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/674/article-674-1260184.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات