این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ علم، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۲۳۹-۲۵۵

عنوان فارسی طبایع چهارگانه و تأثیرشان در رؤیا از نگاه متکلمان
چکیده فارسی مقاله طبایع چهارگانه عبارت است از گرمی و سردی و تری و خشکی که به گمان معتقدان به آنْ همۀ اجسام عالم از جمله بدن انسان از آنها تشکیل شده است‌ و دگرگونی در ترکیب آنها بر وضع بدن و کارکردهایش اثر می‌گذارد. رؤیا دیدن یکی از این کارکردهاست که ماهیت آن با تغییر طبع بدن تفاوت می‌یابد. متکلمان مسلمان مواجهه‌های مختلفی با مفهوم طبایع چهارگانه داشته‌اند. شدیدترین مخالفت با مفهوم طبع و تأثیر طبایع چهارگانه در رؤیا را در کلام اشعری می‌یابیم. در مقابل، طیف گوناگونی از متکلمان (از جمله بعضی معتزله، شیخ مفید از شیعه، ماتریدی و ابن‌حزم) طبایع چهارگانه را پذیرفته‌ و بعضی به تأثیر طبایع در خواب‌ها تصریح کرده‌اند. در این مقاله، پس از طرح تصویری کلی از گفتار مخالفان و موافقان طبایع در میان متکلمان، دلایل اصلی مخالفت و موافقت اهل کلام با طبایع چهارگانه بررسی می‌شود و سپس در پیوند با این رویکردها گزارش و تحلیلی از بحثهای متکلمان در بارۀ تأثیر طبایع در رؤیا می‌آید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله رؤیا، طبع، طبیعت، طبایع چهارگانه، کلام، مزاج،

عنوان انگلیسی Mutakallimūn and the Impact of Four Natures on the Dreams
چکیده انگلیسی مقاله According to an ancient theory, the four natures -Heat, Cold, Humidity, and Dryness- permeate everything in the physical world, including the human body. Dreaming as one of the bodily functions is assumed to be affected by the particular composition of these four. Muslim theologians, Mutakallimūn, were familiar with this theory and responded to it in various ways, from acceptance to downright opposition. The strongest disagreement came from al-Ashʿarī who denied any intrinsic faculties working from within the physical objects. Among Muslim theologians who accepted the theory and worked it out in a variety of theological systems were some of Muʿtazilites, also thinkers as diverse as the Imamite al-Mufīd, al-Māturīdī and Ibn al-Ḥazm. In the present essay, after giving an outline of the Mutakallimūn's reception of the theory of natures, the main arguments for and against the concept of nature and the theory of four natures will be discussed, concluding with an examination of some theological debates on the impact of four natures on dreams.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Dreaming, Four Natures, Kalām, Nature

نویسندگان مقاله فاطمه مینایی |
بنیاد دایره‌المعارف اسلامی


نشانی اینترنتی https://jihs.ut.ac.ir/article_69806_95e3b3b04655499616484468bbebd97e.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/674/article-674-1260187.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات