این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۲۸، شماره ۱۱۰، صفحات ۲۲۱-۲۳۴
عنوان فارسی ژئوشیمی و پتروژنز توده های نفوذی شمال خاور رشتخوار (روستای شهرک و سعادت‎آباد- خراسان رضوی)
چکیده فارسی مقاله توده­های نفوذی رشتخوار در شمال ­خاور شهرستان رشتخوار (استان خراسان رضوی)، درلبه­خاوری­کمربندآتشفشانی- نفوذیخواف- کاشمر- بردسکن،شمالگسلدرونه ودرجنوب پهنه­ساختاری سبزوارواقعشده‎اند. ترکیب سنگ­شناسی توده­های نفوذی عمدتاً شامل سینیت، مونزوسینیت، مونزونیت، سینیت­، مونزونیت و دیوریت ­پورفیری با کمترین گسترش است که دارای بافت گرانولار و پورفیری هستند. براساس داده‎های ژئوشیمیایی، توده­های نفوذی رشتخوار از نوع کالک­آلکالن با ماهیت پتاسیم بالا تا شوشونیتی و متاآلومین هستند و در گروه­ گرانیت­های نوع I قرار دارند. الگوی تغییرات عناصر کمیاب­خاکی وکمیاب بهنجار شده نسبت به کندریت و گوشته ­اولیه نشان­دهنده­ غنی­شدگی این سنگ­ها از LILE،LREE و Th، تهی­شدگی از HFSE و تهی­شدگی اندک از HREE و Y، همراه با آنومالی­های منفی Nb، Ta وTi است، این ویژگی­ها موقعیت زمین­ساختی حاشیه فعال قاره­ای و  پس از برخوردی را نشان می­دهند. مقادیر پایین از نسبت­های Nb/La، Nb/U وCe/Pb و مقدار Sm/Yb= 2.8-3.9 نشان­دهنده­ آلایش­کم ماگما با پوسته­ بالایی است. عامل اصلی فعالیت ماگمایی در ناحیه رشتخوار ذوب بخشی­گوه­­گوشته­ای متاسوماتیسم ­شده شبیه (E-MORB) با ترکیب اسپینل- لرزولیت دارای فلوگوپیت است. بر اساس الگوی چند عنصری و REE و نسبت K2O/Na2O، در سنگ­های نفوذی رشتخوار آلایش و آمیختگی با ماگمای اسیدی پوسته­­زیرین در رخساره­ آمفیبولیتی به­علت گرمای ماگمای گوشته­ای و فرایند AFC در تکامل ماگما نقش مهمی داشته است. ترکیب پتاسیک نمونه­ها، غنی­شدگی از Rb، Ba، K، Th، U و Pbو تهی­شدگی از Nb، Ta، Tiبه همراه فراوانی بالای La(ppm 29<) نشانگر نقش پوسته­­زیرین در تکامل ماگمای سازنده سنگ­های­ نفوذی است. باتوجه به اطلاعات به دست آمده ازمطالعات صحرایی،سنگ­شناسی،ژئوشیمی و نمودارهای تمایز محیط­های زمین‌ساختی­توده نفوذی رشتخوار در یک محیط کششی پس از برخورد وابسته به حاشیه ­قاره­ای ازذوب گوشته- پوسته­زیریندرکمربند خواف- کاشمر- بردسکن تشکیل شده­اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Geochemistry and petrogenesis of the northeastern Roshtkhar intrusive rocks, (Shahrak and SaadatAbad villages, Khorassan-Razavi)
چکیده انگلیسی مقاله The Roshtkhar intrusive rocks are located in the northeastern part of the Roshtkhar prospecting area (KhorassanRazavi province), along the eastern edge of the Khaf-Kashmar-Bardaskan volcano-plutonic belt, north of the Dorouneh Fault and on the southern part of the Sabzevar structural zone. The intusive rocks consist mainly ofsyenite to monzonite with minor amount of syenite porphyry, monzonite porphyry, and diorite porphyry with granular and porphyry texture, respectively. According to the geochemical data, the Roshtkhar intrusive rocks are calc-alkaline granitoid series with high-K to shoshonitic affinity, magnesian, metaluminous, and belong to I-type granites.Chondrite-normalized Rare Earth Element and mantle-normalized trace-element spider diagrams display enriched in LILE and LREE and also Th, depleted in HFSE and weak depletion in HREE and Y, along with negative anomalies of Nb,Ta, and Ti, that are characteristic of the post-collisional calc-alkaline rocks along with a continental active margin tectonic setting. In spite of the low ratios of Nb/U, Nb/La and Ce/Pb, the Sm/Yb (2.8-3.9) ratios reveals low contamination of magmas with upper continental crust. According to geochemistry of trace elements and REE, the main cause of magmatism in Roshtkhar area was melting of a metasomatized lithospheric mantle (E-MORB) with spinel lherzolite composition accompanied by in the presence of phlogopite. Multiple element and REE pattern, abundance of K2O/Na2O in Roshtkhar intrusive rocks show contamination and mixing with acidic magma ofamphibolitic lower crust due to temperature of mantle magma and AFC process played important roles in magma evolution. La vs. La/sm diagram illustrate partial melting and also according to K, positive anomalies of Rb, Ba, K, Th, U, and Pb, and the negative anomalies of Nb, Ti, Ta, and Ba associated with high La (La > 29), it seems partial melting of lower continental crust has played an important role in the genesis of the Roshtkhargranitoids rocks. Based on field investigation, petrographic studies, and lithogeochemistry using the granitoids discrimination tectonic setting diagrams, it seems that the Roshtkhar intrusive rocks were generated in a post-collisional extensional environment in a continental margin arc setting with partial melting of the mantle-lower crust within the Khaf-Kashmar-Bardaskan belt.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله الهه علیزاده |
دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

غلامرضا قدمی |
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

داریوش اسماعیلی |
استاد، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

جعفر عمرانی |
استادیار، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

عباس گل محمدی |
استادیار، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_84474_4143ed0df167df1d20184741d78404dc.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/960/article-960-1335283.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات