این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
آمایش جغرافیایی فضا، جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۶۳-۸۴
عنوان فارسی تجاری شدن جداره‌های شهری و تاثیر آن بر کیفیت فضایی محلات مسکونی . نمونۀ موردی: کوی نصر تهران
چکیده فارسی مقاله آمایش‌و‌ساماندهی‌یکپارچۀ کاربری و فعالیت زمین، یکی از حساس‌ترین اقدامات در روند توسعۀ شهرها است که بر مرز میان توسعۀ مورد نیاز شهر و کیفیت زندگی جوامع محلی گام برمی‌دارد. موفقیت در تعادل بخشی میان این دو حیطه، نیازمند نگاهی یک‌پارچه‌ به پیامدها و تعارضات احتمالی به لحاظ رفاه اجتماعی، حفاظت زیست محیطی و کارایی اقتصادی است. یکی از زمینه‌های تشدید این تعارضات، تمایل همیشگی فعالیت‌های تجاری- اداری به مکان‌گزینی در جدارۀ شریان‌های اصلی ارتباطی و مراکز محلات مسکونی است، که غالباً به منظور استفاده از تسهیلات زیرساختی و فرصت‌های اقتصادی- مالی موجود در نواحی مسکونی پدیدار می‌شود. پدیدۀ مذکور تحت عنوان تجاری شدن نواحی مسکونی، طی سالیان اخیر بخش عمده‌ای از جداره‌های محلات مسکونی کلان‌شهر تهران به ویژه محلات مرفه‌نشین‌شمالی‌شهر را‌در‌برگرفته و‌اثرات گوناگونی‌را بر کیفیت‌فضایی‌نواحی‌مسکونی‌بلافصل‌‌خود‌گذاشته است. لذا این پژوهش‌با هدف شناخت و ریشه‌یابی روند مذکور و روشن ساختن ضرورت آمایش فضایی در تجاری شدن نواحی مسکونی، مشخصاً به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که روند کنونی تجاری شدن شریان‌های اصلی محلات مسکونی در شهر تهران چه‌تأثیری بر کیفیت فضایی نواحی مسکونی بلافصل خود گذاشته است. به منظور پاسخگویی به‌این پرسش،‌پیمایشی میدانی در‌نواحی مسکونی بلافصل خیابان نصر صورت پذیرفته است. این تحقیق بر اساس هدف در دستۀ تحقیقات کاربردی‌و‌به لحاظ ماهیت و روش در دستۀ تحقیقات علی- تطبیقی قرار می‌گیرد. سنجش و ارزیابی به کمک تلفیق تکنیک‌های‌کمی‌و‌کیفی ارزیابی تأثیر شامل انواع تکنیک‌های مصاحبه و گفت‌و‌گوهای فردی، تکنیک‌های مشاهدۀ مستقیم، پیمایش‌های ترافیکی هدفمند، و نهایتاً تکنیک‌های مشارکتی (برش‌های تاریخی، تحلیل روند و رتبه‌بندی تأثیر)، صورت خواهد پذیرفت.‌نتایج پژوهش نشان می‌دهد که فقدان مطالعات ارزیابی اثرات تغییر کاربری زمین در روند تهیۀ طرح‌‌های توسعۀ‌محلی، نه تنها سبب تشدید گرایشات سوداگرایانه و کاسب‌کارانه در نواحی مسکونی کوی نصر گردیده، بلکه اثرات نامطلوب و مخاطره‌آمیزی بر کیفیت زندگی جوامع محلی بلافصل خود‌گذاشته است.‌به طوری که طی سالیان اخیر،‌تغییر‌کاربری‌و‌مقیاس‌عملکردی فعالیت‌های‌مستقر در جدارۀ اصلی خیابان نصر بر اساس پیشنهادهای طرح تفصیلی ملاک عمل، در کنار تأثیرات مثبت کوتاه مدت همچون بهبود میزان دسترسی به خدمات و تسهیلات شهری، طیف وسیعی از اثرات و پیامدهای نامطلوب را به لحاظ اجتماعی- فرهنگی، کالبدی- فضایی و ترافیکی،‌در‌محلات‌مسکونی‌بلافصل خود‌به‌دنبال داشته‌و‌در‌پی‌آن کیفیت زندگی ساکنان محلی را دست‌خوش تغییرات نامطلوبی نموده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Impact of Commercialization on the Spatial Quality of Residential Neighbourhoods: Evidence from Nasr Neighbourhood of Tehran
چکیده انگلیسی مقاله Population growth and urbanization typically bring major changes in demand for urban land uses. In this respect, land-use planning is a complex, multifaceted and usually highly political process that must consider the multiple and often competing values and conflicts. Commercial development in residential neighbourhoods may exacerbate these potential conflicts. Over the recent years, Tehran Metropolis has experienced a haphazard commercialization without following a coherent strategy, especially in affluent neighbourhoods of the city. This paper seeks to find out the roots, and the spatial consequences of commercialization in the affluent neighbourhoods of Tehran Metropolis through a detailed survey in Nasr Neighbourhood. For this purpose, the quantitative and qualitative methods of development impact assessment have been applied, including semi-structured personal interview, direct observation, traffic survey, historical profiles, trend analysis, and impact ranking method. The results yield that inappropriate suggestion of local development plan for land-use change in Nasr Neighbourhood led to the mushrooming of regional-level commercial activities alongside the main street of Nasr Neighbourhood. The analysis reveals that the haphazard commercialization has had considerable negative impacts on socio-cultural structures, physical-spatial conditions, traffic flow patterns, and human health in the residential area of Nasr Neighbourhood, apart from the short-term favourable impact on residents' accessibility. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله امیر فروهر |
دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

رضا خیرالدین |
استادیار گروه شهرسازی، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علم و صنعت ایران (Iran university of science and technology)

نشانی اینترنتی http://gps.gu.ac.ir/article_33182_6ab8c247113b4b17d2028a26e41447a1.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات