این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
آمایش سرزمین، جلد ۶، شماره ۲، صفحات ۲۰۹-۲۳۷
عنوان فارسی بررسی نظام شهری استان‌های نوظهور ایران با رویکرد آمایش سرزمین (مورد مطالعه: استان قم)
چکیده فارسی مقاله با توجه به اهمیت و جایگاه نظام اسکان در آمایش سرزمین و توسعه نواحی، هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت تعادل و تناسب در نظام شهری استان نوظهور قم است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه‌ای، و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. به منظور گردآوری اطلاعات روش اسنادی به‌کار گرفته شد و تحلیل نظام شهری استان قم نیز با به‌کارگیری 12 شاخص (نخست‌شهری، دو شهر، مهتا، موما و الوصابی، کینزبرگ، ضریب پراکندگی، هرفیندال، آنتروپی شانون، رتبه‌انداز و اصلاح‌شده رتبه اندازه، شاخص مجاورت، و تناسب مکانی) صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد به‌جز شهر قم، بقیه نقاط سابقه شهرنشینی زیادی ندارند و پس از ارتقای شهرستان قم به مرتبه استان، به شهر تبدیل شده‌اند، در حالی که حتی معیار تعریف جمعیتی شهر (10 هزار نفر جمعیت) را نداشته‎اند. همه شاخص‌های بررسی‌شده حاکی از شدیدترین میزان نخست‌شهری، تمرکز، عدم تعادل و عدم تناسب مکانی در نظام شهری قم است. حتی شکل‌گیری استان قم و ایجاد خدمات و نهادهای شهری در نقاط نوظهور عدم تعادل را کاهش نداده است. همچنین، شهر قم به عنوان بزرگترین و تک‌شهر مسلط، توان طبیعی مطلوب برای پذیرش این جمعیت را ندارد. در پایان، پیشنهادهایی در راستای تعادل‌بخشی نظام شهری قم مطرح شده است که اهم آن بر شناخت ظرفیت و توان‌های شهرهای کوچک استان (بالاخص شهر کهک) و انتقال بخشی از فعالیت‌ها به آن‌ها است.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ، استان قم، تمرکززدایی، نخست‌شهری، نظام شهری،
عنوان انگلیسی Study urban system of new provinces in Iran by spatial planning approach, case study: Qom
چکیده انگلیسی مقاله Balancing in territories settlements, especially in the urban systems, is important for spatial planning. According to studies carried out in a non-equilibrium state of the urban system and the primacy phenomenon is evident at national and regional levels in Iran. The purpose of this paper is to explore the urban hierarchy of Qom province, especially in the course of time. This study, is descriptive and analytical method and developmental research by purpose. Documentary methods have been used for data collection. In order to analyze the urban system has been used many indicators (primacy, two city, Mehta, Moomaw&Alwosabi, Kinsburg, scattering coefficient, Herfindahl, Shannon entropy, size- rank and improved size-rank). The results show province of Qom has 6 city that all cities don't have record high urbanization except the city of Qom. Also, all indicators show that the city of Qom has the strongest urban prime rate, concentration and imbalance. Even become the province of Qom and the formation of new urban areas couldn't reduce imbalances.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله urban system, urban primacy, Decentralization, Qom province
نویسندگان مقاله محمد میره ای |
استادیار، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://jtcp.ut.ac.ir/article_53207_879532b82b06fd74f1c21871a160b55f.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات