این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات آب و خاک ایران، جلد ۴۶، شماره ۳، صفحات ۴۵۵-۴۶۳
عنوان فارسی بررسی اثر تلفیق آب شور و شیرین در منطقه سیستان
چکیده فارسی مقاله منطقه سیستان در شرق ایران یکی از مناطقی است که به تدابیر مدیریتی منابع آب نیازمند است. استفاده از آب سطحی و زیرسطحی، به صورت تلفیقی، از روش‏های اصلی مدیریت جامع منابع آب است. هدف پژوهش حاضر مطالعه استراتژی تلفیق آب شور زیرسطحی با آب شیرین رودخانه هیرمند در منطقه سیستان بود. برای دست‏یابی به این هدف، آزمایشی در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار بر گیاه سورگوم علوفه‏ای رقم اسپیدفید در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل، واقع در سد سیستان، در بهار 1392 به اجرا درآمد. آب شیرین و شور مورد نیاز آزمایش، به ‏ترتیب، از رودخانه هیرمند (dS/m2/1EC=‏) و چاه حفرشده در مزرعه (dS/m15EC=‏) تأمین شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تیمار شاهد، نیم‌درمیان (یک‌دوم شور)، یک‌درمیان زمانی، مخلوط، و کاملاً شور بود. خصوصیات مورد بررسی شامل صفات بیولوژیکی سورگوم و تغییرات شوری در پروفیل خاک بود. تجزیه واریانس عملکرد و اجزای آن توسط مدل SAS و تحلیل نتایج شوری نیمرخ خاک توسط مدل SPSS انجام شد. نتایج تجزیه واریانس صفات اندازه‏گیری‌شده نشان داد اعمال تیمارهای مذکور باعث ایجاد تفاوت معنادار (01/0≥p) در صفات وزن خشک برگ، ساقه و اندام هوایی، ارتفاع، و شاخص سطح برگ می‌شود. پس از تیمار شاهد، تیمار نیم‌درمیان با افزایش عملکرد 8/75 درصد در صفت وزن خشک برگ و 3/55 درصد در صفت وزن خشک اندام هوایی نسبت به تیمار کاملاً شور دارای بهترین عملکرد بود. همچنین مقایسه شوری نیمرخ خاک در قبل و بعد از آزمایش نشان داد همه تیمارهای مذکور باعث افزایش شوری در همه لایه‏های نیمرخ خاک می‌شوند (به جز لایه 80 تا 100 سانتی‏متری که تغییرات آن متأثر از سطح ایستابی بود). نتایج اجزای عملکرد و شوری نیمرخ خاک نشان داد در کشت سورگوم روش تناوبی استفاده از آب شور و غیر شور (تیمار یک‌درمیان زمانی) بهتر از روش اختلاط آب‌هاست. بنابراین در مناطقی نظیر دشت سیستان، که از نظر آب شیرین در تنگنا قرار دارد، می‏توان از دو روش نیم‌درمیان و یک‌درمیان زمانی برای آبیاری اراضی استفاده کرد. همچنین، بررسی نتایج شوری نیمرخ خاک در قبل و بعد از آزمایش نشان داد همه تیمارهای مذکور باعث افزایش شوری در همه لایه‏های نیمرخ خاک می‌شوند (به جز لایه 80 تا 100 سانتی‏متری که تغییرات آن متأثر از سطح ایستابی بود).
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آبیاری تلفیقی، دشت سیستان، سورگوم، شوری، مدل SAS، مدل spss،
عنوان انگلیسی The Effect of Conjunctive Use of Fresh and Saline Water in Sistan Region
چکیده انگلیسی مقاله Sistan region located in Southeast, Iran is one of the many places that are badly in need of special policies for water resource management. Conjunctive use of surface plus groundwater is a common way of an integrated water resources management. The aim followed in this study is to evaluate the strategy of conjunction of saline subsurface water with fresh surface water (Hirmand River) in Sistan region. To achieve this, an experiment was performed within a randomized complete block design of five treatments and three replications on sorghum on the experiment al field of Zabol University located in Sistan dam area within spring of 2013. The fresh and saline water samples required for the experiment were provided from Hirmand river (EC= 1.2 dS/m) and a well existing on the field (EC= 15 dS/m), respectively. Treatments consisted of; control, irrigated with one-half of salty water, alternation in time, mixed vs completely salty water. The studied traits were comprised of the biological attributes of sorghum as well as salinity changes within the soil profile. The analysis of variance showed that there are significant differences (p< 0.01) in dry weight of stem, leaf and aerial organs of the plant, plant height and leaf area index for all the treatments.  Following, control the one-half salty treatment, with an increase of 75.8 % in leaf dry weight and 55.3 % in weight of aerial organs (in comparison with the completely salty treatment) presented the most appropriate performance. Also, a comparison of soil profile salinity prior to, and after the experiment showed that all  the foresaid treatments caused an increase of salinity in all the soil profile layers (except for 80-100 cm layer for which, the salinity was affected by the water table). The results of yield components and soil profile salinity showed that for the crop sorghum an alternate use of saline and fresh water (alternate time treatment) is more appropriate than a mixing of them. Therefore in such regions as Sistan plain with scarce fresh water, the methods of one-half and alternate time could be employed for irrigation.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سعید قایدی |
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه زابل
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه زابل (Zabol university)

پیمان افراسیاب |
استادیار و عضو هیئت علمی گروه آب داشگاه زابل

عبدالمجید لیاقت |
استاد و عضو هیئت علمی گروه آب دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://ijswr.ut.ac.ir/article_56735_c570385f8b762ac5a05a33406fc32325.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات