این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات آب و خاک ایران، جلد ۴۵، شماره ۴، صفحات ۴۶۳-۴۷۴
عنوان فارسی پیش‎بینی سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک
چکیده فارسی مقاله ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه از خصوصیات مهم خاک‌اند که اندازه‎گیری مستقیم آن‌ها مشکل، پرهزینه، و وقت‎گیر است. بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک در ارتباط با بسیاری از فرایندهای استاتیک و دینامیک خاک‌ـ مثل انتقال آب و املاح، ظرفیت نگه‌داشت آب خاک، ذخیره و نگه‌داری گرمای خاک، و غیره‌ـ مطالعه شده و به مثابه ابزاری مناسب برای تخمین ویژگی‎های مرتبط با بافت خاک معرفی شده است. در این تحقیق رابطه بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات با سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی برای 40 نمونه خاک، که 32 نمونه آن برای یافتن روابط تجربی و 8 نمونه آن برای آزمون روابط به‌دست آمده، از منطقه گیلوان با کلاس‎های بافتی شنی تا رسی، که دارای مواد مادری متفاوت بودند، ارزیابی شد. نتایج نشان داد مقادیر بعد فرکتالی برای نمونه‎های خاک مطالعه‌شده از 45/2 تا 99/2 متغیر است؛ که با ریزشدن بافت خاک مقدار آن زیاد می‎شود. روابط رگرسیونی به‌دست‌آمده بین بعد فرکتالی با سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی توانی بود که ارزش ضریب تبیین برای آن‌ها به‌ترتیب 87/0 و 80/0 و در سطح احتمال 1 درصد معنا‎دار بود. آزمون روابط به‌دست‌آمده بین بعد فرکتالی با درصد رس، سطح ویژه، و ظرفیت تبادل کاتیونی نشان داد بین مقادیر اندازه‎گیری و پیش‎بینی‌شده همبستگی معنا‎داری در سطح احتمال 1 درصد برقرار است. این پژوهش نشان داد بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک می‎تواند شاخصی مفید در مطالعات مدل‎سازی و شبیه‎سازی برای تخمین سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بافت خاک، تخمین، توابع توانی، گیلوان،
عنوان انگلیسی Prediction of Specific Surface area and Cation Exchange Capacity Using Fractal Dimension of Soil Particle Size Distribution
چکیده انگلیسی مقاله Cation exchange capacity and specific surface area are among some of the important soil characteristics the direct measurement of which is laborious, costly and time consuming. Therefore, fractal dimension of particle size distribution has been widely studied in relation with many such dynamic and static processes as transmission of water and solutes, water holding capacity, heat storage and conductivity, etc., and as a useful parameter, it has been proposed for property estimation as related to soil texture. Throughout the present research, the relationship between fractal dimensions of particle size distributions (Dm) vs. specific surface and cation exchange capacity for 40 soil samples (32 samples for finding the empirical functions and 8 for testing of the derived functions), from Gilevan region, with textures ranging from sandy to clay and different parent materials were evaluated. The obtained results showed that the value of Dm of the soil samples ranged from 2.45 to 2.99; the finer the soil texture, the larger the fractal dimension Dm. The Dm-specific surface area and Dm-cation exchange capacity relationships were described by power functions (R2=0.87 and 0.80, (significant at probability level of 0.01)), respectively. Testing of Dm-clay content, Dm-specific surface area and Dm-cation exchange capacity relationships showed significant correlation (probability level of 0.01) for the measured vs. predicted data. The results indicated that Dm can be used as an integrating index for estimating the specific surface area as well as cation exchange capacity of soils from particle-size distribution, useful in modelings and simulations.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله soil texture, Estimation, Power functions, Gilevan
نویسندگان مقاله لیلا اسماعیل نژاد |
دانشجوی دکتری گروه علوم خاک دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

جواد سیدمحمدی |
دانشجوی دکتری، گروه علوم خاک دانشگاه تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)

محمود شعبانپور |
دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه گیلان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

حسن رمضان پور |
دانشیار، گروه علوم خاک دانشگاه گیلان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

نشانی اینترنتی http://ijswr.ut.ac.ir/article_52599_f458395b2f0b9e3daad39f28ab49c223.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات