این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات آب و خاک ایران، جلد ۴۴، شماره ۳، صفحات ۲۲۱-۲۳۳
عنوان فارسی بررسی عملکرد سامانه زهکشی بدون پوشش در کنترل سطح ایستابی در مقایسه با پوشش رایج معدنی در اراضی دشت شادگان
چکیده فارسی مقاله امروزه در پروژه‌های زهکشی در دست اجرای کشور و به‌خصوص در خوزستان بخش قابل توجهی از هزینه‌های اجرایی به تهیه پوشش معدنی (شن و ماسه) اطراف لوله‌های زهکش زیرزمینی اختصاص می‌یابد. از سویی، با توجه به خصوصیات خاک برخی مناطق و بر اساس توصیه‌های فنی، زهکشی بدون پوشش نیز ممکن است به‌منزله یک گزینه مد نظر قرار گیرد. به همین منظور، در پژوهش حاضر، که یکی از تجربه‌های نخستین در مقیاس واقعی در ایران است، در مزرعه‌ای آزمایشی با مساحت تقریبی 20 هکتار زیر کشت گندم، در اراضی دشت شادگان واقع در استان خوزستان، علاوه بر زهکشی با پوشش رایج شن و ماسه‌ای، زهکشی بدون استفاده از مواد پوششی، با توجه به ویژگی‌های خاک منطقه، انجام شد. هر واحد آزمون پنج خط زهکش (لترال) داشت با فواصل 50 متر، عمق کارگذاری متوسط 7/1 متر، و طول تقریبی 220 متر. به‌‌منظور بررسی وضعیت سطح ایستابی، در راستای عمود بر زهکش، وسط لترال میانی هر واحد به فواصل 5/0 و 5/2 و 5 و 10 و 25 متر از لوله زهکش، پیزومترهایی تا عمق 2 متری خاک کار گذاشته شد و لترال میانی به منهول تجهیز شد. همچنین، در 30 متر از ابتدا و انتهای این زهکش دو پیزومتر در فواصل 5/0 و 5/2 متری نصب شد. زهکشی رایج در دو واحد آزمایشی و زهکشی بدون پوشش در نتیجه ممانعت زارعان محلی از اجرای سامانه بدون کاربرد شن و ماسه فقط در یک واحد آزمایشی اجرا شد. اما داده‌های لازم در این واحد از سه زهکش میانی و در پوشش رایج از زهکش میانی برداشت شد. بررسی مقادیر عمق سطح ایستابی عملکرد قابل قبول زهکش‌های بدون پوشش و عملکرد مناسب زهکش‌های دارای پوشش شن و ماسه را در کنترل سطح ایستابی و در طول یک فصل زراعی نشان داد. محاسبه مقادیر شاخص عمق نسبی آب زیرزمینی (RGWD) نیز عملکرد قابل قبول سامانه زهکشی بدون پوشش در اراضی دشت شادگان را در طول مدت اجرای این پژوهش و بدون خروج رسوب قابل توجه تأیید کرد. بنابراین، در صورت عملکرد مناسب سامانه زهکشی بدون پوشش در میان‌مدت و درازمدت، می‌توان آن را به‌عنوان گزینه‌ای در پروژه‌های زهکشی زیرزمینی و در اراضی دارای شرایط مشابه شادگان مطرح کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Investigation of subsurface drainage system operation without envelope on water table control in compare with conventional mineral envelope in Shadegan region
چکیده انگلیسی مقاله Today, in drainage projects under construction in Iran and especially in Khuzestan province, the huge part of costs allocated to preparing mineral envelope (gravelly) for subsurface drain pipes. In other hands, by soil characteristics of some areas and in base of technical recommendations, drainage performance without using envelope may also be an option. So, in this research and as one of the first experiments in real scales in Iran, through an experimental field with 20ha area and by wheat planting, subsurface drainage without using envelope (in considering the local soil characteristics), excess than conventional drainage by mineral envelopes, was performed in Shadegan region of Khuzestan province. Each experimental unit contains 5 laterals (subsurface drain pipes) by distance of 50m and drain depth and length of 1.7m and 220m, respectively. For study of water table condition, some piezometers with a depth of 2m were installed perpendicularly to laterals of each unit, around the middle one at distances of 0.5, 2.5, 5, 10 and 25m from drain pipe and manholes prepared for these laterals. Also, in a distance of 30m from the beginning and the end of the middle drain, 2 more piezometers with distance of 0.5 and 2.5m from it were installed. Drainage with mineral envelope performed in 2 units, but drainage without envelope only done in one unit, via to prevention of farmers (but data were collected from 3 middle drains in this unit). Investigation of water table depths indicated that the operation of drains without envelope were acceptable and for mineral ones were proper during an agricultural season. Calculation of Relative Ground Water Depth index (RGWD) showed that subsurface drains without envelope had acceptable operation during this research in Shadegan drainage plan area and with low sedimentation in manhole. Therefore, if proper operation happens in middle time and long time periods, it could be propounded as a practical option in areas same as Shadegan region.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علیرضا حسن اقلی |
استادیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

عادل اسمعیلی امینلویی | esmaeili aminloee
کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه فردوسی مشهد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه فردوسی (Ferdowsi university)

حسین سخایی راد | sakhaei rad
کارشناس ارشد مهندسین مشاور سامان آبراه

نشانی اینترنتی http://ijswr.ut.ac.ir/article_50212_ea1eff559a9178d7b1b91099c3a36ad0.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات