این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تولید محصولات زراعی و باغی، جلد ۱۱، شماره ۴۰، صفحات ۱۷۹-۱۹۲
عنوان فارسی کنترل ژنتیکی تحمل به شوری در گندم با استفاده از تجزیه میانگین و واریانس نسل‌ها
چکیده فارسی مقاله نحوه توارث صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به شوری شامل مقدار تجمع سدیم، پتاسیم، نسبت پتاسیم به سدیم در برگ‌های جوان گندم و وزن خشک اندام‌های هوایی در شش نسل پایه(P1، ‍P2، F1، F2، BC1 و BC2) و تلاقی‌های معکوس حاصل از دو تلاقی کارچیا × نیک نژاد و شوراواکی × نیک نژاد در شرایط شوری بالا ( هدایت الکتریکی= 5/22 دسی زیمنس بر متر) مورد مطالعه قرار گرفتند. یک ماه بعد از اعمال شوری محتوای یونی جوانترین برگ‌ها و در انتهای فصل رشد وزن خشک اندام‌های هوایی بوته‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که تفاوت بین تلاقی‌های مستقیم و معکوس معنی‌دار نیست به جز، برای مقدار پتاسیم در تلاقی برگشتی بین F1 حاصل از کارچیا×نیک نژاد با کارچیا که در سطح احتمال پنج در صد معنی‌دار گردید. تجزیه میانگین وزنی نسل‌ها مدل افزایشی- غالبیت را برای سدیم و وزن خشک در تلاقی بین کارچیا × نیک نژاد؛ برای سدیم، نسبت پتاسیم به سدیم و وزن خشک در تلاقی شوراواکی × نیک نژاد کافی دانست، اما برای سایر صفات مدل‌های پنج پارامتری کفایت کرد. در اکثر مدل‌ها اثر غالبیت معنی‌دار و نقش مهم‌تری در کنترل صفات ایفا نمود. اثرات متقابل افزایشی × افزایشی و غالبیت × غالبیت در تلاقی کارچیا × نیک نژاد برای مقدار پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم معنی‌دار بودند اما، در تلاقی دیگر فقط اثر متقابل غالبیت × غالبیت برای مقدار پتاسیم معنی‌دار شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس وزنی حاکی از مهم‌تر بودن واریانس غالبیت برای مقدار سدیم و پتاسیم در هر دو تلاقی بود. این نتیجه با معنی‌دار شدن تفاوت واریانس تلاقی‌های برگشت نیز مشهود بود. در هر دو تلاقی نتایج حاکی از وجود غالبیت ناچیز برای نسبت پتاسیم به سدیم بود، اما برای وزن خشک در تلاقی کارچیا × نیک نژاد غالبیت چند جهته و در تلاقی دیگر عدم وجود غالبیت برای این صفت مشاهده گردید. به طور کلی تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری‌های عمومی و خصوصی صفات در تلاقی کارچیا × نیک نژاد خیلی بیشتر از تلاقی دیگر بود که نشان دهنده اهمیت نقش والد‌ها در ایجاد تنوع ژنتیکی در نسل‌های مختلف می‌باشد. با مقایسه پارامتر‌های مختلف واریانس وجود اپیستازی مضاعف در کنترل صفات مقدار پتاسیم (در هر دو تلاقی) و نسبت پتاسیم به سدیم در تلاقی کارچیا × نیک نژاد مشهود گشت. بنابر این برای اصلاح تحمل به شوری باید انتخاب دوره‌ای و به دنبال آن روش شجره‌ای و یا تلاقی دو والدی با یک روش انتخاب مناسب را در نظر گرفت. وجود اپیستازی غالبیت × غالبیت بیانگر لزوم به تعویق انداختن انتخاب برای تحمل به شوری تا چند نسل می‌باشد تا این اثرات تثبیت شوند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Genetic Control of Salt Tolerance in Wheat Plants Using Generation Means and Variances Analysis
چکیده انگلیسی مقاله Inheritance of physiologicaly related salt tolerance traits including Na+ and K+ contents, K+/Na+ ratio of young leaves and biological yield (BY) in six basic generations (P1, P2, F1, F2, Bc1 and Bc2) and their reciprocal crosses derived from crosses between Kharchia × Niknejad and Shorawaki × Niknejad were studied in sand culture under high salinity treatment (EC = 22.5 dS m-1). Generation means analysis indicated that a simple genetic model (including additive and dominance effects) is sufficient for Na+ and BY in Kharchia × Niknejad cross and for Na+, K+/Na+ ratio and BY in Shorawaki × Niknejad cross but, for other traits digenic interactions (additive × additive and dominance × dominance) were important parameters in the expression of salt tolerance of the various generations. Dominance genetic effects were predominant genetic components in most of the models. Weighted generation variances analysis suggested that dominance variance component was more important for Na+ and K+ content in both crosses. This result was confirmed by significant differences between back cross generations. Results also showed negligible dominance for K+/Na+ ratio in both crosses, multidirectional dominance for BY in Kharchia × Niknejad cross and absence of dominance gene action in Shorawaki × Niknejad. Kharchia × Niknejad cross showed, in general, more genetic variation, broad-and narrow sense heritabilities than Shorawaki × Niknejad cross, indicating the important role of primary differences between parents. These results revealed that recurrent selection followed by pedigree breeding or a selective diallel mating system may prove useful in improving salinity tolerance of wheat plants. The involvement of dominance × dominance interactions for some traits indicates that it is necessary to postpone selection for salt tolerance of wheat to advanced generations, when sufficient epistatic interactions have become fixed.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله اشکبوس دهداری | a dehdari


عبدالمجید رضایی | a rezai


سید علی محمد میر محمدی میبدی | s a m maibody


نشانی اینترنتی http://jcpp.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-696&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات