این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تولید محصولات زراعی و باغی، جلد ۱۰، شماره ۳، صفحات ۱۵۱-۱۶۳
عنوان فارسی ارزیابی کیفی تناسب اراضی به منظور چرای دام در حوزه آبخیز مهر سبزوار، استان خراسان
چکیده فارسی مقاله چرای بی رویه مراتع یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید کننده فرسایش خاک و تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. برنامه ریزی اصولی و صحیح از اراضی بر اساس رعایت تناسب آنها زمینه مناسبی را برای حفاظت اراضی و کنترل بیابان‌زایی فراهم می‌نماید. در ارزیابی اراضی استفاده‌های ممکن از اراضی با توجه به نیازهای منطقه‌ای و ملی با هم مقایسه می‌شود. روش ارزیابی تناسب اراضی در تیپ بهره‌وری چرای مرتع، تناسب اراضی برای چرای دام در مراتع طبیعی تعیین می‌کند. این تحقیق به منظور بررسی تناسب کیفی و بررسی عوامل محدود کننده چرای بز و میش در بخشی از حوزه آبخیز مهر سبزوار واقع در استان خراسان صورت گرفته است. کیفیت‌های اراضی مورد بررسی در این تحقیق شامل قابلیت دسترسی به رطوبت، شوری و سدیمی بودن، شرایط فیزیکی ریشه دهی، قابلیت دسترسی به چراگاه و قابلیت دسترسی به آب شرب بوده که هر کدام به وسیله یک یا چند خصوصیت از اراضی ارزیابی شده‌اند. بعد از تعریف نیازهای تیپ بهره‌وری مورد نظر و مقایسه خصوصیات اراضی مورد مطالعه درجات هر کیفیت در سلول‌هایی به ابعاد 200×200 متر در محیط GIS تعیین شده و در نهایت به وسیله معادله ریشه دوم در هم تلفیق شده و شاخص اراضی محاسبه گردید. بر اساس مقادیر شاخص اراضی، کلاس کیفی تناسب اراضی تعیین شده و به صورت نقشه تهیه شد. نتیجه این تحقیق در قالب دو سناریوی مختلف تأمین آب شرب برای دام، مورد تحلیل قرار گرفت. در سناریوی اول با فرض تأمین آب محدود به آب چشمه‌ها و آبشخورهای دائمی شده و در سناریوی دوم علاوه بر منابع مزبور، تأمین آب توسط رودخانه‌های فصلی حوزه مد نظر قرار گرفته است. به عنوان یک نتیجه مهم، مدلسازی مکانی به وسیله GIS، باعث افزایش دقت در نتایج تناسب اراضی گردیده است. نتایج کلی پژوهش نشان می‌دهد که منطقه مورد مطالعه، دارای تناسب خوبی برای چرای دام نبوده و دارای تناسب بحرانی و عمدتاً نامناسب است. مهم‌ترین عوامل محدود کننده شامل قابلیت دسترسی به رطوبت برای رشد گیاه، شیب، رخنمون سنگی و دسترسی به آب شرب می‌باشد. دو سناریوی مختلف از دسترسی به آب شرب نشان می‌دهد که در سناریوی دوم در حالتی که در اواخر زمستان و طول فصل بهار رودخانه‌های فصلی دارای آب هستند، تناسب برخی واحدهای اراضی برای این بهره‌وری افزایش می‌یابد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Qualitative Evaluation of Land Suitability for Extensive Grazing in Mehr Watershed, Sabzevar, Khorasan Province
چکیده انگلیسی مقاله Overgrazing is the most important agent which causes accelerated soil erosion and land degradation in arid and semi-arid zones of Iran. Appropriate planning and land use in these areas based on land suitability evaluation provide a suitable base for conserving the land and controling desertification. Land evaluation identifies possible alternatives in land use which will more effectively meet national or local needs and assists in assessing the consequences of these alternatives. Extensive grazing refers to the land utilization type in which animals feed in natural pastures. This study was performed to evaluate physical potential of the given watershed for grazing by sheep and goats, and assess the limiting factors for the land utilization type in Mehr watershed, Sabzevar, Khorasan province. Land qualities which were evaluated include accessibility to animals, soil erodibility, moisture availability, rooting conditions, salinity and alkalinity, and drinking water availability for animals. Above mentioned land qualities were assessed by appropriate land characteristics. The requirement of grazing land utilization type was defined in terms of rated land characteristics. Matching of requirements of LUT with the land qualities of each pixel of DEM (prepared in 200×200m by GIS software) resulted in a rating for every land characteristics. Some characteristics such as slope, aspect, and distance to drinking water for animals were calculated directly by GIS. Land index for every pixel was calculated by square root method. Finally, qualitative and physical land suitability classes were determined based on land indices and classified to polygons which would be suitable in grazing management. The results were interpreted under two different scenarios. In the first scenario, drinking water for animals was supplied by permanent sources and in the second one, the supplying of water was developed to temporary rivers besides the permanent sources. With the analysis of spatial modeling it was possible to assess the land suitability with higher accuracy. Overall results showed that the given area was not highly suitable for grazing at all. The most limiting factors included moisture availability for plant growth, slope, rock fragment and outcrops and distance to drinking water. Also during the late winter, spring and early summer, when the seasonal rivers were supplying the drinking water, the limitation of given area was decreased.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله شمس الله ایوبی | sh ayoubi


محسن حسین علیزاده | m h alizadeh


نشانی اینترنتی http://jcpp.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-573&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات