این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و برنامه ریزی، جلد ۲۰، شماره ۵۶، صفحات ۲۳۹-۲۵۵
عنوان فارسی نقش اثرات الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در نوسان پذیری دماهای بیشینه ایران
چکیده فارسی مقاله الگوی پیوند­از­دور دریای شمال-خزر به­عنوان یکی از الگوهای پیوند­از­دور جوی تأثیر­گذار تراز 500 هکتوپاسکال، نقش مهمی در تغیرپذیری منطقه­ای دمایی و هیدرواقلیم شرق مدیترانه دارد. در پژوهش حاضر به­بررسی ارتباط بین الگوی پیوندازدور دریای شمال-خزر با نوسانات دماهای بیشینه­ ایران در یک دوره بلند­مدت 60 ساله (1950-2010) پرداخته شده است. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون به­عنوان روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش مبیّن وجود رابطه معنی­دار و معکوس بین دمای بیشینه اکثر ایستگاه­های منتخب با الگوی پیوندازدور دریای شمال-خزر است. این امر حاکی از کاهش دما در فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و افزایش دما در فاز منفی می­باشد. از نظر زمانی، ضرایب همبستگی مورد محاسبه نشان از ارتباط معکوس و معنی­دار­تری بین دمای ایستگاه­ها و الگوی دریای شمال-خزر در ماه­های ژانویه، فوریه، مارس و تقریباٌ ارتباط مستقیم اکثر ایستگاه­ها در ماه آگوست است. در بازه­ زمانی ماهانه بیش­ترین میزان همبستگی ماهانه در بین ایستگاه ها با 342/0- در ماه ژانویه مورد محاسبه قرار گرفت. بررسی ضرایب همبستگی فصلی نیز بیانگر ضریب همبستگی معنی­دار دماهای بیشینه زمستان به میزان 212/0- دارد. به لحاظ دوره­ای، نتایج بیانگر ارتباط قوی دوره­ سرد در اکثر ایستگاه­ها با الگوی مورد مطالعه می­باشد. تحلیل آرایش الگوهای جوّی تراز 500 هکتوپاسکال در فازهای منفی و مثبت نشان می­دهد که در فاز مثبت، اسقرار ناوه­ای عمیق بر روی دریای­خزر، عراق، ترکیه و ایران و هم­چنین قرارگیری ایران در بخش شرقی محور ناوه­ و از طرفی اسقرار پشته­ای بر روی دریای شمال و اروپا باعث انتقال دماهای سرد شمال اروپا و جنب قطبی به سمت ایران می­شود. اما در فاز منفی قرارگیری ایران در زیر محور پشته­ مستقر بر روی ایران منجر به ایجاد جوّی پایدار با وزش ضعیف مداری و دماهای گرم شده است. بنابراین با وزش هوای گرم­ و خشک آفریقا، عربستان و عرض­های پایین، دمای ایران بالاتر می­رود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دمای بیشینه، پیوند از دور، الگوی دریای شمال-خزر، ایران،
عنوان انگلیسی The Role of North Caspian Sea Pattern (NCP) Teleconnection in Maximum Temperatures Oscillation in Iran
چکیده انگلیسی مقاله The NCP as one of the effective teleconnection patterns in level of 500 hpa have an important role in thermal and hydro-climatic variability in East Mediterranean region. In this study to investigate the correlation between the NCP and maximum temperature fluctuations Iran for a 60 years period (1950-2010) have been studied. Pearson correlation analysis as the main method used in this study show an inverse relationship between maximum temperatures and selected stations and NCP index. This shows decrease of temperature in positive phase of the NCP and rise of temperature in negative phase. In terms of time correlation coefficients were calculated and showed a significant negative correlation between the temperature of stations and the NCP in months of January, February, March and almost direct relation most stations in August. At monthly interval in the monthly correlation between stations with 0.342 were computed in January. Seasonal correlation of shows a significant correlation of maximum temperatures in winter to be -0.212. In terms of period, the results indicate a strong correlation between cold period in most stations and mentioned index. Atmospheric circulation in 500 hpa at positive and negative phases showed in positive phase, settlement of deep trough on the Caspian Sea, Iraq, Turkey and Iran, and also the location of Iran in the eastern part of the trough axis on the other hand, indicates establishment of a ridge on the North Sea and Europe which leads to transfer of cold temperatures of northern Europe and its adjacence of polar section to Iran. But on the negative phase placement of Iran beneath the ridge axis leads to the creation of a barotropic atmosphere with weak zonal wind and warm temperatures to Iran. So with blowing warm air from Africa, Arabia and low latitude Iran's temperature rises.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Maximum temperature, Teleconnection, NCP, Iran
نویسندگان مقاله یوسف قویدل رحیمی | ghavidel rahimi
آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

منوچهر فرج زاده اصل |
سنجش از دور و سیستم اطلاات جغرافیایی، دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

داریوش حاتمی زرنه | hatami زرنه
آب و هواشناسی کاربردی، دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

نشانی اینترنتی http://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_4991_787.html
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات