این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مرتع، جلد ۱۳، شماره ۲، صفحات ۳۰۶-۳۱۸
عنوان فارسی بررسی تغییرات صفات عملکردی گیاه دارویی Eremostachys laevigata Bunge. در مراتع شمال‌غرب کشور
چکیده فارسی مقاله گیاه Eremostachys laevigata گونه­ای دارویی و در معرض انقراض است که در ناحیه ایران و تورانی و به‌ویژه آذربایجان گسترش دارد. نمونه­برداری از سایت­های مرتعی در سه استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل به منظور بررسی صفات مختلف مورفولوژیکی و بایومس صورت گرفت. برای این منظور 17 صفت کمی در هفت مکان پراکنش اندازه­گیری و دسته­بندی آن­ها و نیز شناسایی مهم‌ترین صفات انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، مکان­ها از لحاظ اکثر صفات 17 گانه با هم اختلاف معنی­دار داشتند. مکان­های مشکین­شهر و اشنویه از لحاظ اکثر صفات دارای بیشترین مقدار معنی­دار بودند و صفت شاخص سطح ویژه برگ بین سایت دارای تفاوت معنی­داری نبود. نتایج تجزیه به مولفه­های اصلی صفات نشان داد که سه مولفه اول در حدود 89 درصد واریانس داده­ها را در بر می­گیرند. در مولفه اول صفات وزن تَر بخش هوایی، قطر یقه، قطر ساقه اصلی، ارتفاع گیاه، تعداد میان گره ساقۀ اصلی، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله اصلی، وزن برگ قاعده­ای، وزن خشک بخش هوایی و وزن ریشه عمده­ترین نقش را در تشکیل این مولفه داشته‏اند. در مولفه دوم صفت نسبت طول به عرض برگ دارای ضرایب بردار ویژه بیشتری بود. با حرکت از اشنویه و مشکین­شهر به سمت سایت­های دیگر و کاهش نسبی بارش سالانه بر میزان صفات شاخص سطح ویژه و نسبت طول به عرض برگ افزوده شده و از میزان تعداد زیادی از صفات کاسته خواهد شد. همچنین با حرکت از مکان­های خوی، خواجه و مشکین­شهر و افزایش دمای سالانه صفات نسبت طول به عرض برگ، وزن تر بخش هوایی و وزن ریشه کاهش یافته و در صورت حرکت بالعکس بر میزان صفات شاخص سطح ویژه، طول و عرض برگ قاعده­ای افزوده می­شود. برازش دندروگرام بیانگر تقسیم سایت­ها بر اساس تشابه اقلیدوسی با میزان 5/87 به چهار گروه مجزا می­باشد. دسته اول خوی و خواجه، دسته دوم جزیره اسلامی، دسته سوم مشکین­شهر و اشنویه و دسته چهارم اهر و کلیبر را شامل می­شود. دندروگرام مربوط به گروه­بندی صفات نیز با میزان تشابه اقلیدوسی 5/87 صفات را به هشت خوشه مجزا تقسیم کرد. خوشه اول شامل وزن تر بخش هوایی، وزن ریشه، وزن خشک بخش هوایی، خوشه دوم شامل قطر یقه، قطر ساقه اصلی، ارتفاع گیاه، تعداد میان‌گره ساقه اصلی، تعداد سنبلچه در سنبله اصلی، خوشه سوم شامل طول سنبله، خوشه چهارم شامل تعداد شاخه گلدار فرعی، مساحت برگ قاعده­ای و وزن برگ قاعده­ای، خوشه پنجم شامل عرض برگ قاعده­ای، خوشه ششم شامل طول برگ قاعده­ای، دسته هفتم شامل قطر سنبله اصلی و سطح ویژه برگ و در نهایت خوشه هشتم شامل صفت نسبت طول به عرض برگ است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله صفات عملکردی، Eremostachys laevigata، آنالیز چندمتغیره.
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله اسماعیل شیدای کرکج | Esmaeil Shydai karkaj


محسن سبزی نوجه‌ده | Mohsen Sabzi


محمد اسماعیل‌پور | Mohamad Esmaeilpoor


مهدی یونسی حمزه‌خانلو | Mehdi Yoonesi


نشانی اینترنتی http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-287-98&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات