این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و برنامه ریزی، جلد ۱۸، شماره ۴۸، صفحات ۱۷-۳۶
عنوان فارسی بررسی تغییرات شاخص های دینامیکی همزمان با توفان های حوضه آبریز کارون
چکیده فارسی مقاله این پژوهش به بررسی نا­هنجاری­های دینامیکی و ترمودینامیکی بزرگ مقیاس بارش­های سیل­آسا ناشی از فرآیندهای چرخندزایی در دریای مدیترانه، و استقرار کم­فشار حرارتی سودانی پرداخته است. پنج نمونه از بارش­های سیلابی در فاصله زمانی 2008-1998 در حوضه آبریز کارون بزرگ، انتخاب و با استفاده از داده­های جوی دوباره پردازش شده 25 ساله ژاپن (JRA25) و تحلیل­های آماری از دو روز پیش از رخداد بارش تا خاتمه بارش، مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص­های دینامیک منتخب در این پژوهش عبارتند از تاوایی پتانسیل، همگرایی و واگرایی، سرعت قائم، فرارفت تاوایی مطلق و شاخص­های ترمودینامیکی شامل نم­ویژه، شار نم­ویژه، دمای پتانسیل و دمای پتانسیل معادل هستند. بر اساس نتایج این پژوهش و مقایسه با مقادیر بارش 6 ساعته ایستگاه­های باران­سنج ثبات منطقه، مشاهده گردید که پیش از شروع رخداد بارش، ارتفاع ژئوپتانسیلی در منطقه مورد مطالعه به­طور محسوسی شروع به کاهش نموده و در هنگام رخداد بیشینه بارش به کمترین مقدار رسیده و با خاتمه بارش رو به افزایش می­گذارد و بالعکس پارامترهای متناظر با همگرایی و حرکات صعودی، همچون تاوایی پتانسیلی، جریان تلاطمی رطوبت، همگرایی جریان رطوبت و مقدار نم­ویژه هم روندی مشابه با تغییرات مقدار بارش از زمان شروع تا خاتمه دارند. بدیهی است که هیچ­یک از این شاخص­ها به تنهایی نمی­توانند مؤید رخداد یک بارش سیل­آسا باشند، ولی با بررسی روند تغییرات شاخص­ها و تغییرات اندازه بارش، به نظر می­رسد که در میان شاخص­های منتخب، بین تغییرات بارش با ارتفاع ژئوپتانسیلی، جریان تلاطمی رطوبت و تاوایی نسبی رابطه معناداری وجود دارد که می­تواند در پیش آگاهی رخداد بارش در آینده مورد استفاده قرار بگیرد. به­منظور اعتبارسنجی اطلاعات به­دست آمده از رخدادهای مرجع، تعداد دو روز بدون بارش که دست­کم دو روز قبل و بعد از آن هم، در منطقه بارش وجود نداشته هم مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل، مؤید تغییرات قابل ملاحظه شاخص­های دینامیکی و ترمودینامیکی منتخب در مقایسه با روزهای فاقد بارندگی در منطقه است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله توفان، دینامیک، ترمودینامیک، کارون، کم فشار سودانی،
عنوان انگلیسی Analysis of Dynamic Indices of Torrents in Karun Basin
چکیده انگلیسی مقاله Abstract In this research large scale dynamic and thermodynamic anomalies during storm events resulted from cyclogenesis in the Mediterranean Sea and Sudan low-pressure systems, are investigated. 5 severe storms that happened in KarunBasin (1998-2008) were selected and using Japanese Re-analysis data (JRA25), anomalies of dynamic and thermodynamic indices, 2 days prior to the start of the storm until the end of the storm were analyzed. The selected indices in this research are potential vorticity, convergence and divergence, vertical velocity, absolute vorticity advection, specific humidity, moisture flux, potential temperature and equivalent potential temperature. According to the results and comparing 6-hourly recorded rainfall amounts, it was found out that in the reference events, before the start of the storm, geopotential height values, in the under-study region decreased and at the time of maximum rainfalls, the geopotential height reached to its lowest values and by end of the storm, the values started increasing, whereas parameters related to convergence and vertical movements, such as potential vorticity, vorticity advection, moisture flux, convergence of moisture and specific humidity amounts corresponded to the same trend of rainfall from the beginning to the end. It is obvious that none of these indices can individually cause the occurrence of a storm, but by analyzing trends and regressions, it seems that there are meaningful relationships between geopotential height, moisture advection and potential vorticity and rainfall amounts which can be used in forecasting future rainfall events. To verify the results obtained from the reference events, 2 days without rainfall at least 2 days before and after the selected days, were also selected and studied. The results verify considerable changes of the selected dynamic and thermodynamic indices during stormy days compared to the days without any rainfall in the region.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مهری اکبری |
گروه آب و هواشناسی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)

حسین محمدی |
گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

علی اکبر شمسی پور | ali akbar
گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_1797_141.html
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات