این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه ادبیات تطبیقی، جلد ۹، شماره ۳۳، صفحات ۳۹-۵۸
عنوان فارسی آرمان گرایی و واقع گرایی سیاسی در اندیشه سعدی و فارابی
چکیده فارسی مقاله در میان اندیشمندان، متفکّران و ادیبان همواره دو نگاه واقع‌بینانه و آرمان‌گرایانه به مسائل اجتماعی و سیاسی وجود داشته است. در نگاه آرمانی، توجّه به صور خیال و سیر در ملکوت و عالم عرش معطوف است و رنگ واقعیّت‌های زمینی در معادلات و محاسبات ذهنی آرمان‌گرایان بازتاب ندارد؛ بنابراین نگاه آرمان‌گرا، نگاهی ذهنیّت‌گرا و غیر کاربردی است. درمقابل آرمان‌گرایان، می‌کوشند از توانایی‌های فردی و موقعیّت اجتماعی خود، شناختی صحیح و از امکان رسیدن به اهدافشان درکی واقع‌بینانه ارائه دهند. از آنجا که خاستگاه اندیشه و دستگاه فکری اندیشمندان در تحقّق آرمان‌ها و اهداف آن‌ها به‌ویژه ایجاد مدل مطلوب حکومت بسیار تأثیرگذار است، بررسی مبانی اندیشۀ آنان در راستای ارائه راهکارهای حلّ مسائل اجتماعی از اهمّیّت حیاتی برخوردار است. براساس این، هدف نوشتار پیش رو، بازشناسی فکری و فلسفی آموزه‌های مربوط به آیین فرمانروایی و حکومت مطلوب در آثار سعدی و مطابقت آن با نظریّه‌های آرمان‌شهری فارابی است. در این مقاله با استفاده از روش تطبیقی، اندیشۀ دو تن از نام‌آوران عرصۀ فلسفه و ادبیّات، فارابی و سعدی با یکدیگر مقایسه می‌شوند و مدل مورد نظر هریک در قالب مدینۀ فاضله و جامعۀ ایده‌آل ازمنظر واقع‌گرایی و آرمان‌گرایی سنجش می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که نظریّات سعدی تلفیقی از عمل‌گرایی و آرمان‌گرایی است؛ چنان­که برخی نظریّات فارابی نیز این‌گونه است، امّا مصادیق تفاوت‌هایی باهم دارند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی والواقعیّة نحو القضایا الاجتماعیّة والسّیاسیّة على أساس آراء سعدی وفارابی (دراسة مقارنة)
چکیده انگلیسی مقاله ت عبر التّاریخ رؤى الأدباء والمفکّرین نحو القضایا السّیاسیّة والاجتماعیّة بین المثالیّة والواقعیّة. النّظرة المثالیّة تتوجّه فی الاغلب إلى العوالم العلویّة والأمور المجرّدة والانتزاعیّة ولا عبرة لها بما یرتبط بالعالم السّفلی وواقع الحیاة الدّنیا. فی المقابل أنّ الواقعیین یتشبّثون بالأرض محاولین العثور على معرفة حقیقیّة عن قدراتهم وإمکانیاتهم والنّظر إلى أهدافهم وغایاتهم بنظرة واقعیّة بحتة. وبما أنّ معرفة منشأ الأفکار والرّؤى لها أثر کبیر فی تحقیق الأهداف المنشودة وبلوغ المآرب ولاسیّما بالنّسبة لإقامة الحکومة المتوخّاة لذا، أنّ الوقوف على جذور آراء فارابی وسعدی یحظى بالأهمّیّة القصوى فی إعطاء حلول مناسبة لما نعیشه الیوم من مشاکل سیاسیّة واجتماعیّة. بناء على ذلک أنّ الهدف الرّئیس الّذی نتوخّاه عبر هذا البحث هو کشف النّقاب عمّا ورد فی آثار سعدی من النّصائح بشأن الحکومة وتدبیر البلاد ومقارنته بما جاء فی کلمات فارابی بخصوص مدینته المثالیّة أو مدینة أحلامه. ویتمّ بطبیعة الحال تسلیط الضّوء على آراء کلّ من الأدیبین فیما یتعلّق بمدینة الأحلام. والمنهج الّذی اعتمدناه فی بحثنا هذا هو المنهج الوصفی التّحلیلی والمقارنة بین رؤیة سعدی القائمة على أساس الواقعیّة تجاه الحیاة ورؤیة فارابی المبنیّة على المثالیّة ومن أهمّ النّتائج الّتی تمخضت عنها هذه الدّراسة هی أنّ رؤیة سعدی تجمع فی الأغلب بین البراکماتیة والمثالیّة إحیاناً فی حال أنّ رؤیة فارابی تمیل صوب المثالیّة وإحیانا الواقعیّة إلّا أنّ الأمثلة والنّماذج الّتی وظفها الأدیبان فی آثارهما تختلف مع بعضها.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله معصومه شعبانی |
کارشناس‌ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه بیرجند، ایران

غلی اکبر سام خانیانی |
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه بیرجند، ایران

حسین فرزانه پور |
استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه بیرجند، ایران

نشانی اینترنتی http://jccl.razi.ac.ir/article_1050_bf9d11dbc1d19a1536c31e8011432841.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1520/article-1520-1755492.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات