این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
دراسات فی العلوم الانسانیه، جلد ۱۹، شماره ۲، صفحات ۸۳-۹۷
عنوان فارسی بررسی رویکرد شیوخ صفوی نسبت به تحولات درونی طریقت اردبیل تا اعلام تشییع شاه اسماعیل
چکیده فارسی مقاله جستار حاضر در پی یافتن مؤلفه‌های مؤثر در رفتار و باور تاریخی –سیاسی شیوخ اردبیل پیش از شکل گیری صفویه و میزان تاثیرپذیری از جنبش های هم رفت تاریخی آن است. در میانه‌ی قرن هفتم، شاهد رویش و زایش دینی در طریقت صفوی، ناشی از حدوث خلأ سیاسی، اعتقادی به دنبال هجوم مغول از یک طرف و زوال ساختار خلافت از طرف دیگر می باشیم. بین قرن هفتم تا دهم هجری، بهره برداری سه سویه از خویشاوندی سببی با آق قویونلوها و مؤلفه غزا در بستر سیاسی وبسامد سازی غلّو در بستر مذهبی، پیروزی شیوخ طریقت اردبیل را به ارمغان می آورد.
هجوم مغول، در جنبه اثباتی به فزونی یافتن گرایش به تصوف به عنوان گرانیگاه معنوی توده های عامه مردم کمک کرد و امکان خیزش، جهت تشکیل دولت سیاسی صفوی در قرن دهم را فراهم ساخت. در عین حال، معطوف سازی طریقت به تصاحب قدرت سیاسی، باگردش درونی در طریقت صفوی و گرایش به غلّو و حفظ وحدت رویه با دیگر خیزش های صوفیانه قرن هشتم و نهم به نحو کارآمدی صورت می گیرد.
پژوهش حاضر به روش تاریخی و وصفی و ضمن مطالعه کتابخانه‌ای می‌کوشد پاسخی برای این سوال بیابد که اندیشه‌ی دینی در طریقت صوفیانه اردبیل قبل از تشکیل دولت صفوی چگونه بوده ورویکرد شیوخ صفوی به اندیشه‌ی عالیانه، تحت تاثیر جه عواملی صورت گرفته است.
نتایج گویای آن است که هرچند بعد از تهاجم مغول وقوت گرفتن پایگاه تصوف، طریقت های صوفیانه وغالیانه دچار چرخش درونی شدند: اما نکته این است که صفویان، برجسته ترین عامل جنبش های صوفیانه این دوران بودند که موفق به تشکیل دولتی فراگیر گشتند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تصوّف، تشیع، مشایخ صفوی، شاه اسماعیل، اردبیل،
عنوان انگلیسی بررسی رویکرد شیوخ صفوی نسبت به تحولات درونی طریقت اردبیل تا اعلام تشییع شاه اسماعیل
چکیده انگلیسی مقاله جستار حاضر در پی یافتن مؤلفه‌های مؤثر در رفتار و باور تاریخی –سیاسی شیوخ اردبیل پیش از شکل گیری صفویه و میزان تاثیرپذیری از جنبش های هم رفت تاریخی آن است. در میانه‌ی قرن هفتم، شاهد رویش و زایش دینی در طریقت صفوی، ناشی از حدوث خلأ سیاسی، اعتقادی به دنبال هجوم مغول از یک طرف و زوال ساختار خلافت از طرف دیگر می باشیم. بین قرن هفتم تا دهم هجری، بهره برداری سه سویه از خویشاوندی سببی با آق قویونلوها و مؤلفه غزا در بستر سیاسی وبسامد سازی غلّو در بستر مذهبی، پیروزی شیوخ طریقت اردبیل را به ارمغان می آورد.
هجوم مغول، در جنبه اثباتی به فزونی یافتن گرایش به تصوف به عنوان گرانیگاه معنوی توده های عامه مردم کمک کرد و امکان خیزش، جهت تشکیل دولت سیاسی صفوی در قرن دهم را فراهم ساخت. در عین حال، معطوف سازی طریقت به تصاحب قدرت سیاسی، باگردش درونی در طریقت صفوی و گرایش به غلّو و حفظ وحدت رویه با دیگر خیزش های صوفیانه قرن هشتم و نهم به نحو کارآمدی صورت می گیرد.
پژوهش حاضر به روش تاریخی و وصفی و ضمن مطالعه کتابخانه‌ای می‌کوشد پاسخی برای این سوال بیابد که اندیشه‌ی دینی در طریقت صوفیانه اردبیل قبل از تشکیل دولت صفوی چگونه بوده ورویکرد شیوخ صفوی به اندیشه‌ی عالیانه، تحت تاثیر جه عواملی صورت گرفته است.
نتایج گویای آن است که هرچند بعد از تهاجم مغول وقوت گرفتن پایگاه تصوف، طریقت های صوفیانه وغالیانه دچار چرخش درونی شدند: اما نکته این است که صفویان، برجسته ترین عامل جنبش های صوفیانه این دوران بودند که موفق به تشکیل دولتی فراگیر گشتند.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سید میر حسین علامه | seyed mir hossein
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

نشانی اینترنتی http://aijh.modares.ac.ir/article_7275_9c871ac3bf6f2a4c731ab6b0a14a43d2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات