این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم گیاهان زراعی ایران، جلد ۴۵، شماره ۱، صفحات ۳۹-۵۲
عنوان فارسی ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی گونه‌های برنج (Oryza sativa L.) برای خصوصیات فیزیکی و کیفیت تبدیل شلتوک
چکیده فارسی مقاله برای ارزیابی ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برخی از گونه‌های برنج برای خصوصیات فیزیکی و کیفیت تبدیل دانه، از طرح دای‌آلل کامل با پنج والد (هاشمی، واندانا، کادوس، شاه‌پسند و IR36) استفاده شد. سال 1390والدین و نتاج آنها (25 ژنوتیپ) در قالب طرح بلوک‌های تصادفی با سه تکرار در مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت) کشت و نه صفت در آنها ارزیابی شد. نتایج تجزیۀ واریانس تفاوت‌های ژنتیکی معنادار بین تیمارها، ترکیب‌پذیری عمومی والدین و خصوصی هیبریدها را نشان داد و از این‌رو نقش آثار افزایشی و غیرافزایشی ژن‌ها در کنترل صفات بررسی‌شده مشخص شد. معنادار شدن اثر تلاقی‌های معکوس برای همۀ صفات آزمایشی، به‌جز درجۀ سفیدی دانه‌ها، نیز نقش آثار مادری را در کنترل این صفات نشان داد. معنادار شدن نسبت MSGCA/MSSCA، نسبت بیکر (نسبت ژنتیکی) نزدیک یک و اندازۀ وراثت‌پذیری خصوصی بالا برای خصوصیات فیزیکی دانه، نشان‌دهندۀ سهم بیشتر آثار افزایشی نسبت به آثار غیرافزایشی ژن‌ها در کنترل این صفات بود. درحالی‌که بی‌معنایی MSGCA/MSSCA، نسبت بیکر (نسبت ژنتیکی) پایین‌تر از یک و اندازۀ وراثت‌پذیری خصوصی کم برای صفات تبدیل (بازدهی تبدیل، درصد برنج سفید سالم و درجۀ سفیدی)، نشان‌دهندۀ اهمیت آثار غیرافزایشی ژن‌ها در کنترل این صفات بود. براساس نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل گرافیکی به روش هیمن، سایر خصوصیات فیزیکی مرتبط با کیفیت دانه با کنترل عمل غالبیت ناقص ژن‌ها و سایر خصوصیات تبدیل با کنترل عمل غالبیت کامل تا فوق غالبیت ژن‌ها قرار داشتند. همچنین گزینش نتاج برتر می‌تواند خصوصیات فیزیکی دانه‌ها را در جمعیت آزمایشی بهبود بخشد؛ اما برای خصوصیات تبدیل روش گزینش مؤثر نبوده و بهتر است از عمل غیرافزایشی ژن‌ها استفاده و هیبریدهایی برتر از والدین بررسی‌شده تولید شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اثر افزایشی، برنج قهوه‌ای، تلاقی دای‌آلل، درجۀ سفیدی،
عنوان انگلیسی General and specific combining ability of rice (Oryza sativa L.) varieties for physical properties and paddy milling quality
چکیده انگلیسی مقاله To study general and specific combining ability of some rice varieties for grain physical properties and milling quality, a diallel design with five parents (Hashemi, Vandana, Kadous, Shahpasand and IR36) was used. Parents and their F1 progenies (25 genotypes) were grown in a randomized complete blocks design with three replications in the Research Field of Rice Research Institute of Iran (RRII), Rasht, Iran, during 2012, and nine different characteristics were recorded. Analysis of variance showed that there were significant differences among genotypes and also general and specific combining ability for all of studied traits, showing the role of additive and non-additive gene effects. Furthermore, the effects of reverse crosses for all studied traits except, degree of grains whiteness, were significant which indicated the role of maternal effects. The significance of MSGCA/MSSCA ratio, Baker ratio (genetic ratio) near to one and high narrow-sense heritability for physical characteristics showed that the additive gene effects controlling these traits were important than the non-additive gene effects, while non-significance of MSGCA/MSSCA ratio, Baker ratio (genetic ratio) less than one and low heritability for milling characteristics showed the role of non-additive gene effects. Results from graphical analysis based on Hayman method showed that all physical characteristics related to grain quality were controlled by partial dominance effect, while all milling properties were controlled by complete dominance to over dominance gene effect. The results of this research showed that the selection of elite progenies is suitable method to improve the physical characteristics in studied population, while hybrid production method will be suitable to improve milling quality in this population.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله additive effect, Brown rice, diallel cross, whiteness degree
نویسندگان مقاله مهران محمدی |
دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

بابک ربیعی |
دانشیار دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

محمد رضا علیزاده | mohammad reza
استادیار و مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

میر حسین پیمان | mir hossein
استادیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

مهرزاد اله قلی پور |
مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

نشانی اینترنتی http://ijfcs.ut.ac.ir/article_51037_5ecd8e50c9ed8fc9000d61ffac4baed0.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/995/article-995-201246.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات