این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم گیاهان زراعی ایران، جلد ۴۱، شماره ۴، صفحات ۷۴۱-۷۵۳
عنوان فارسی ارزیابی مقاومت به خشکی در ارقام بومی گندم دوروم ایران تحت شرایط تنش آبی و آبیاری طبیعی
چکیده فارسی مقاله تنش خشکی یکی از مهمترین تنش‎های غیرزنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان می‎شود. حفظ و بهره‌گیری از تنوع ژنتیکی می‎تواند یک استراتژی مفید در امر اصلاح برای مقاومت به خشکی باشد. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و نیز صفات موثر بر عملکرد و بررسی میزان تنوع این صفات در مطالعه حاضر تعداد 20 رقم بومی و 2 رقم تجاری گندم دوروم از نظر برخی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و مورفولوژیک مرتبط با مقاومت به خشکی تحت شرایط تنش آبی و نرمال در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1384 در کرج، بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که ارقام اختلاف معنی‎دار از نظر تمام صفات به جز تعداد برگ با همدیگر داشتند. تنش خشکی بیشترین تأثیر را بر روی صفات وزن سنبله، عملکرد دانه و محتوای آب نسبی داشته است. نتایج حاصل از تجزیه همبستگی تحت شرایط تنش آبی و آبیاری طبیعی نشان داد که صفات اجزاء عملکرد شامل تعداد سنبلچه در سنبله، وزن صد دانه، تعداد دانه در سنبله و وزن سنبله، و همچنین صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و طول پدانکل همبستگی مثبت و معنی‎داری را با عملکرد دانه بوته داشتند. تجزیه رگرسیون گام به گام صفات نشان داد که در شرایط نرمال صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبلچه و روز تا گلدهی دارای اهمیت بیشتری می‎باشند. در شرایط تنش آبی نیز وزن سنبله‎های بوته، تعداد دانه در سنبله، تعداد پنجه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک دارای اهمیت بیشتری می‎باشند. شاخص‎های میانگین هارمونیک، متوسط تولید، میانگین هندسی تولید و شاخص تحمل به خشکی، که همبستگی مثبت و بسیار معنی‎داری با عملکرد ارقام در شرایط تنش آبی و بدون تنش داشتند، به عنوان بهترین شاخص‎ها شناخته شدند. بر اساس مقادیر این شاخص‎ها و همین طور رسم بای‎پلات بر اساس تجزیه به مؤلفه‌های اصلی ارقام 21، 15 و 9 مقاومترین ارقام و ارقام 5، 4، 6 و 8 حساس‎ترین ارقام می‎باشند. نتایج حاصل از شاخص‎های مذکور در تایید نتایج آزمون مقایسه میانگین‎ها که در این آزمون ارقام 9 و 15 بالاترین عملکرد دانه را در هر دو شرایط تنش آبی و آبیاری طبیعی دارا بودند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تنش خشکی، رسم بای‌پلات، شاخص‎های تحمل خشکی، گندم دوروم،
عنوان انگلیسی Evaluation of Drought Resistance in some Iranian Landraces of Durum Wheat (Triticum turgidum)
چکیده انگلیسی مقاله Drought stress is considered as the most important environmental abiotic stress, affecting grain yield of crop plants especially in arid and semi arid regions. Increasing and utilization of the genetic diversity can be a useful strategy in breeding for drought resistance. In this study, twenty Iranian durum wheat landraces along with two check cultivars were evaluated in a randomized complete block design with three replications, under stress and under non-stress conditions, in 2005 in Karaj, Tehran. Lines showed significant differences for most of the traits examined in either stress or non-stress conditions except for the number of leaves. The highest reduction, in stress condition, was observed for spike weight, grain yield and as well as for the leaf relative water content. Correlation analysis indicated that in both conditions, yield components including number of spiklets per spike, seed weight, number of kernels per spike and spike weight as well as biological yield, harvest index and peduncle length, exhibited the highest positive correlation with grain yield. The stepwise regression showed that harvest index, biological yield, number of spiklets per spike and days to flowering could be used as desirable criteria for yield improvement under non-stress condition, whereas spike weight, number of grains per spike, harvest index and biological yield could be considered as useful criteria under stress conditions. Principle component analysis and biplot graph showed that Stress Tolerance Index (STI), Geometric Mean Productivity (GMP), Harmonic Mean (Harm), and Mean Productivity (MP) might represent the best indices for drought resistance selection. Based upon bi-plot graph, lines 9, 15 and 21 were found to be the most resistant, while lines 5, 6, 4 and 8, the most susceptible.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله منصور خضری عفراوی | khezri afravi


عبد الهادی حسین زاده | abd الهادی


ولی اله محمدی |


علی احمدی |


نشانی اینترنتی http://ijfcs.ut.ac.ir/article_22057_48ea7dda716655d1032c4cbb6b0f331b.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/995/article-995-201466.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات