این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اعتیاد پژوهی، جلد ۱۳، شماره ۵۲، صفحات ۹-۲۴
عنوان فارسی پای پزشکان در کفش جامعه‌شناسان؛ نقدی بر پزشکی شدن اعتیاد در ایران
چکیده فارسی مقاله هدف: پزشکی شدن جامعه به معنای نفوذ و گسترش گفتمان پزشکی به موضوعات و قلمروهایی از اجتماع است که پیش از این در اختیار گفتمان هایی دیگر و گونه‌های مختلفی از دانش بود. یکی از این موضوعات اعتیاد به سوء مصرف مواد است. اعتیاد به مواد به عنوان یک پدیده چندبعدی اجتماعی، به تدریج از حوزه اجتماعی خارج شده و تحت سیطره گفتمان پزشکی قرار گرفت. این پژوهش می‌کوشد تا از یک سو، مهمترین مصادیق پزشکی شدن اعتیاد و از سوی دیگر، زمینه‌های اجتماعی که مولد این وضعیت بوده را شناسایی کند. روش: روش تحقیق به کار رفته کیفی و از نوع تحلیل مضمون بوده و با روش نمونه‌گیری هدفمند، از نوع حداکثر تنوع، نمونه‌ها انتخاب شده و با ابزار مصاحبه به گردآوری داده‌های لازم پرداخته شد. نمونه‌گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل مضامین مصاحبه‌ها از طریق کدگذاری سه مرحله استراوس و کوربین (کدگذاری باز، محوری و گزینشی) انجام شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد «پزشکی مداری» هسته مرکزی مصادیق پزشکی شدن اعتیاد است که دارای سه مقوله اصلی «بیمارانگاری اعتیاد»، «دارو درمانی» و «درمان پزشکی محور» است. همچنین هسته مرکزی زمینه های پزشکی شدن اعتیاد عبارت است از «پزشکی شدن جامعه» که دارای مقولات اصلی «تجاری سازی درمان»، «فرهنگ بیمارانگاری اعتیاد» و «پزشکی سالاری» است. نتیجه گیری: می‌توان اینگونه استدلال کرد که پزشکی به مثابه گفتمان مسلط در جامعه امروز ایران، بیشتر حوزه ها را تحت تاثیر قرار داده و عمده­ی مسائل و موضوعات اجتماعی از جمله اعتیاد از نظرگاه تحلیل اجتماعی خارج شده و به قلمرو پزشکی و سایر علوم فردمحور منتقل شده‌اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پزشکی شدن اعتیاد، پزشکی شدن جامعه، دارو درمانی، تجاری سازی درمان
عنوان انگلیسی The doctors' foot in the shoes of sociologists; A critique of Medicalization of Addiction in Iran
چکیده انگلیسی مقاله Objectives: Medicalization of society means the penetration and spread of medical discourse to subjects and areas of the community that was previously available to other discourses and different types of knowledge. Drug addiction, as a multidimensional social phenomenon, gradually emerged from the social sphere and was dominated by medical discourse. This research tries to identify, on the one hand, the most important appearances of the medicalization of addiction and, on the other hand, to identify the social contexts that have created this condition. The method: The method of this study is analysis of content and sampling is based on purpose sampling of the type of maximum variation. Sampling continued to reach the theoretical saturation. The analysis of the content of the interviews was done by Strauss and Corbin's three-steps coding process (open, pivotal and selective coding). Findings: Findings show "medical orbital" is core central of the medicalization of addiction which has three main categories: "sicken-assumption of addiction", "drug therapy", and medical-based treatment". Also, central core of the social contexts of medicalization of addiction is "medicalization of society" which has three main categories: "Commercialization of treatment", "culture of sickness-assumption of addiction", and "master-medic". Conclusion: As a result, it can be argued that medicine, as the dominant discourse in today's Iranian society, has affected most of the constituencies. And major social issues, including addiction, have been moved from the field of social analysis to the realm of medicine and other individualist sciences.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله منصور حقیقتیان | Mansoor Haghighatian
Professor of Sociology and Dept. of Azad University of Dehaghan
گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان اصفهان

ابوعلی ودادهیر | Abu Ali Vedadhir
Faculty Member of the Department of Sociology, University of Tehran
گروه جامعه شناسی

سلمان قادری | salman ghaderi
Welfare Organization of tehran
بهزیستی تهران

نشانی اینترنتی http://etiadpajohi.ir/browse.php?a_code=A-10-2079-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات