این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های باستان شناسی، جلد ۹، شماره ۲۲، صفحات ۲۱۷-۲۳۵
عنوان فارسی بررسی راه‌های باستانی سردشت و تأسیسات وابسته به آن در دوره‌ی اسلامی براساس متون و شواهد باستان‌شناسی
چکیده فارسی مقاله استان آذربایجان‌غربی به‌دلیل حلقه‌ی ارتباط با بین‌النهرین و آسیای صغیر، از جمله مناطق کلیدی و مهم در مطالعات باستان‌شناسی دوره‌ی اسلامی ایران (خصوصاً در دوره‌های ایلخانی و صفوی) به‌شمار می‌آید که کمتر مورد توجه باستان‌شناسان بوده است. در این‌میان شهرستان سردشت از نظر ژئوپولیتیکی و سوق‌الجیشی، همچون گذرگاهی به‌حساب می‌آید که در مسیر شبکه راه‌های ارتباطی شمال‌غرب به عراق و سوریه قرار گرفته است. بر این‌اساس پرسش‌های اصلی عبارتنداز: 1- چه مدارک باستان‌شناختی در زمینه‌ی راه‌های ارتباطی این منطقه وجود دارند؟ 2- جایگاه کاروانسراها و پل‌های تاریخی سردشت در بازشناسی این راه‌های باستانی چیست؟ هدف اصلی این مقاله، بازشناسی راه‌های باستانی سردشت است که با استفاده از متون تاریخی و شواهد باستان‌شناسی انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش، از نوع توصیفیِ تاریخی-تحلیلی است؛ نگارندگان در بررسی راه‌های ارتباطی باستانی منطقه‌ی مورد نظر، روش کار میدانی خود را براساس اصول ذیل تعریف کرده‌اند: 1. بررسی متون تاریخی و مطالعات کتابخانه‌ای در ارتباط با موضوع مورد نظر، 2. شناسایی و بررسی پل‌ها و کاروانسراهای منطقه به‌عنوان عوامل مرتبط با راه‌های تجاری، 3. بررسی شواهد باستان‌شناختی جاده‌های قدیمی و محوطه‌های باستانی و تحلیل موقعیت آن‌ها در ارتباط با مسیرهای پیشنهادی، 4. تهیه‌ی نقشه‌های جغرافیایی با استفاده از GIS و تلفیق آن با شواهد باستان‌شناختی و تفسیر عکس‌های ماهواره‌ای. شواهد باستان‌شناسی، شامل: پنج پل، دو کاروانسرا، بقایای راه‌ها، توده‌سنگ‌هایی با کاربری احتمالی میل راهنما و تعداد زیادی محوطه‌های اسلامی و تاریخی است. براساس نتایج به‌دست آمده، دو گذرگاه اصلی ارتباطی در سردشت وجود دارند که تا اواخر دوره‌ی قاجار مورد استفاده بوده است. گذرگاه موسوم به «آلان» در جنوب شهرستان سردشت که در ضلع شمال‌غربی به گذرگاه کورتک وصل می‌شود، به‌عنوان مسیر اصلی و گذرگاه موسوم به «قاسمَ‌رَش» در غرب به‌عنوان مسیر فرعی، ازجمله مسیرهای ارتباطی سردشت به شمال عراق بوده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The survey of Sardasht ancient ways and its related facilities in the Islamic period Based on the archaeological texts and evidence
چکیده انگلیسی مقاله West Azarbaijan is considered as one of the key and important areas in the archaeological studies of Islamic period of Iran (especially in the Ilkhanate and Safavid periods) due to its connection with Mesopotamia and Asia Minor, which, unfortunately, was not well-considered by archaeologists. Sardasht is geopolitically and strategically oriented as a canal that is located on the route of North West communication network to Iraq and Syria.Accordingly, the main questions are:1- What are the archaeological evidence in the context of the communication ways of this region? 2-What is the influence of the position of Sardasht on the formation intra-regional and extra-regional Northwest ways?The main purpose of this article is to reconstruct ancient ways of Sardasht. Research method in this study was descriptive-analytic(a combination of texts, archaeological evidence and GIS).In describing ancient communication routes of the area, the authors defined their fieldwork by scrutinizing the following principles:1-Reviewing historical texts and library studies in relation to the topic concerned 2: Exploring and studying the bridges and caravansaries of the region as factors associated with commercial ways 3:Surveying the archaeological evidences of old roads and Surveying the ancient sites and analyzing their location in relation to the proposed routes,4: Using GIS analysis and integrating it with archaeological evidence and interpreting satellite images.Archaeological evidence includes 5bridges,2 caravanserais, remains of roads, a mass of rocks with the possible use of a guide, and a large number of Islamic and historical sites. According to the results, there are two main connecting passages in Sardasht, which have been used for archaeological evidence from the first millennium BC to the late Qajar period.The Alan crossing in the south of Sardasht, which is connected to Kukhi Kurtak crossing on the northwest side, has been the main route and the passage of Qasma Rash in the west as a secondary route,including Sardasht's routes to Iraq, and in particular Sulaimaniyah.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله صلاح سلیمی |
دانش‌آموخته‌ی کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی دانشگاه تهران.

عبیدالله سرخ آبی |
دانش‌آموخته‌ی کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی دانشگاه محقق‌اردبیلی.

نشانی اینترنتی https://nbsh.basu.ac.ir/article_3064_7d81e11f61b093e2d71a8d1dff7adc81.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1361/article-1361-2107621.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات