این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات باستان شناسی، جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۶۵-۸۴
عنوان فارسی بررسی فن‌آوری سفالگری هزاره پنجم ق.م. با استفاده از روشهای آزمایشگاهی XRD و XRF در شمال مرکزی ایران*
چکیده فارسی مقاله از جمله شواهد موجود برای بررسی فرایندهای تکنولوژیک در دورانهای پیش از تاریخ، سفال است که به فراوانی از بقایای باستانی، کشف و ضبط می‌شود. سفال به عنوان کهن‌ترین صنعت مردمان ساکن در فلات ایران، جایگاه ویژه‌ای در مطالعات باستان شناختی دارد. امّا بیشتر مطالعات انجام شده بر اساس توصیف ظاهری و الگوهای هنری انجام شده است چرا که در چند دهه گذشته، ابزارها و فنون پیشرفته مطالعاتی در دسترس باستان شناسان نبوده است امّا در حال حاضر در اثر پیشرفت‌های فن‌آوری مداوم در تمام عرصه‌ها این امکان برای باستان شناسان فراهم شده است تا بتوانند داده‌های مادّی خود از جمله مجموعه سفالها را با استفاده از این ابزارها و فنون هر چه دقیق-تر مورد مطالعه قراردهند. در این طرح پژوهشی، تعداد 30 نمونه از سفالهای همگون معروف به افق چشمه‌علی از دو محوطه باستانی مرتبط با این افق سفالی (اسماعیل‌آباد و طبقات فوقانی تپّه زاغه دشت قزوین) با استفاده از تحلیل آزمایشگاهیXRD (تفرق پرتو مجهول) وXRF (فلورسانس پرتو مجهول) مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. افزون بر این در ارتباط با آزمایشهای انجام شده، وضعیّت فیزیکی نمونه‌ها نیز مطالعه شده است. مقایسه نتایج تحلیل‌های آزمایشگاهی نمونه‌ها از دو محوطه وجوه افتراق و اشتراک آنها را نشان داده و در نهایت توانایی‌های فنی سفالگران هزاره پنجم ق.م. را در منطقه شمال مرکزی ایران آشکار کرده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Technological Studies of the Fifth Millennium B.C. Pottery from North-Central Iran by Using X-Ray Defragmentation (XRD) and X-Ray Fluorescence (XRF) Laboratory Testing
چکیده انگلیسی مقاله Scientific advances in the laboratory testing have provided the most effective means for archaeologists to examine their artifactual data in a science-based framework. In this research project we have been able to examine 30 ceramic samples from two archaeological sites with the homogeneous ceramic horizon. North-central Iran, approximately the area lying between Kashan, Qazvin and Tehran is, characterized by uninterrupted plains watered by streams from the neighboring mountain ranges. As there are no major geographic barriers, in many periods ceramic assemblages were identical throughout the area. Finely made painted ware characterizes the upper part of Cheshmeh Ali IA and has been found at Qara Tepe and Esmailabad Tepe west of Tehran in the upper levels at Zagheh at Saveh and in Sialk II. It occurs in a variety of shapes including cup bowls, spouted bowls, hemispherical and closed bowls, shallow and deep bowls on pedestal feet, basket-handled pot and concave-sided cups. Cheshmeh Ali ceramic horizon is hand-made of fine grained fabric and covered with a burnished orange-to-red slip and painted in black on red. A wide variety of designs include lozenges hatched triangles, festoons, chevrons braided patterns and stylized animals and fish. It is especially well known from the excavations carried out at Tepe Esmailabad. The material from this site seems more elaborate than that of Zagheh. In spite of the facts that all the examined samples belong to the same ceramic horizon in the area XRF and XRD, laboratory testing has indicated certain technological differences between two groups of samples.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله حسن طلایی |
استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

احمد علی یاری |
کارشناس ارشد پژوهشی موسّسه باستان شناسی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

یاسمن تقی ذوقی |
کارشناس¬ارشد پژوهشکده مرمّت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور
سازمان اصلی تایید شده: سازمان میراث فرهنگی

نشانی اینترنتی http://jarcs.ut.ac.ir/article_28631_37b6d46089cfef6d0749f8bca8b49ddb.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1121/article-1121-213619.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات