این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات حقوق خصوصی، جلد ۴۶، شماره ۲، صفحات ۲۶۵-۲۸۴
عنوان فارسی ملاک اعتبار شهادت شهود، تعبد یا وثوق عقلایی؟
چکیده فارسی مقاله     اماره در منابع فقهی به هر دلیلی که کاشفیت از واقع داشته باشد اطلاق می‌شود؛ کاشفیتی که از منظر فقها و اصولیین قطعی و تام نیست، بلکه نوعاً پذیرش حجیت آن به لحاظ افادۀ ظن معتبر است. شهادت شهود (بینه) نیز که در قوانین موضوعه و در فقه به‌عنوان یکی از ادلۀ معتبر اثبات دعوا وحکم مطرح است، در عبارات فقها به‌عنوان اماره‌ای شناخته می‌شود که از سوی شارع اعتبار یافته، در‌عین‌حال بیشتر فقها و اصولیین بینه را نه به لحاظ افادۀ ظن، که به لحاظ اعتباربخشی از سوی شارع (تعبد)، معتبر می‌دانند و ظن حاصل از آن را به لحاظ مهر تأیید شارع، با تعابیری از قبیل علم تعبدی، علم عرفی وعادی، علم شرعی، علم تنزیلی و تتمیم کشف، معتبر می‌شمارند. قانون‌گذار هم به پیروی از نظر اکثریت، در قوانین مختلف با تعابیر «بینۀ شرعی» و «شهادت شرعی» و به تصریح در مادۀ 175 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392ش به تعبدی بودن آن اشاره دارد. در کنار این گروه، برخی دیگر، خاستگاه اعتبار بینه را بنای عقلا عنوان می‌کنند که به لحاظ افادۀ وثوق عقلایی به تأیید وتنفیذ شارع رسیده، لذا آنچه که باعث حجیت بینه می‌شود، ظن قوی و وثوقی است که موجب کاشفیت آن از واقع می‌گردد؛ اگرچه این کاشفیت ناقص باشد، چراکه تنفیذ شارع موجب تمامیت اعتبار آن خواهد بود. نتیجۀ اختلاف این دو قول، تأثیر در شرایط اعتبار بینه و آثار و احکام آن است، ازجمله در واجب بودن یا نبودن صدور حکم بر قاضی پس از اقامۀ شهادت شهود، اعتبار قول شهود در رجوع از شهادت، اعتبار عدد در شهود (دو نفر بودن) و... . نتیجۀ پژوهش و قول مختار، تأکید به موضوعیت ظن قوی و وثوق عقلایی به‌عنوان ملاک اعتباربخشی شارع به شهادت شهود (بینه) است که خود قائلان به تعبد نیز در مباحثی چون اعتبار رتبی، تعارض دو بینه، ترتب اثر در مرجحات (اعدل واکثر بودن شهود و...) به آن اذعان کرده‌اند. این قول مورد قبول مجامع حقوقی و محاکم است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اماره، بینه، بینۀ شرعی، اعتبار، شهادت شرعی، ظن، وثوق،
عنوان انگلیسی VALIDITY’S CRITERION OF WITNESSES’ TESTIMONY, RATIONAL CONFIDENCE OR OBEDIENT ACCEPTANCE?
چکیده انگلیسی مقاله Amara in jurisprudential sources is said to any evidence which indicate the fact. Indication is not definitively in the sight of Foghaha and osooliyeen, but due to the prevailing conjecture which can be achieved from that evidence. Witnesses' testimony (bayyinah) as valid evidence in the jurisprudence and law is known as an "amara" in the sight of jurists witch its Validity is from Legislator. and meanwhile the majority of the jurisprudents validated the bayyinah- which is an instance of ammarah- because lawgiver validated it not because of its ability in providing valid conjecture, and also they named its provided conjecture because of bayyinah's confirmation by lawgiver as terms such as Shar'i[1] knowledge, regular or common knowledge, obedience knowledge, revealed knowledge, and complementing of exploration. Beside of this group, some believed that origin of Bayyinah's validity is manner of wises which is confirmed by lawgiver and meanwhile the stronger conjecture causes validation for Bayyinah In spite of the imperfect finding of fact, because lawgiver completes the imperfect finding ability and validated it. The result of difference between these two opinions is effect on conditions of Bayyinah's validity and on its effects and its verdicts, including mandatory issuing the verdict by judge after testimony of witnesses, testimony's validity after return from it, value of numbers of witnesses, and … . According to research's finding and researcher's opinion, the stronger conjecture and rational confidence is the Validity's Criterion of witnesses' testimony which holy lawgiver has validated because of it. and also scholars which accepted Obedient validity for testimony, admitted this matter in discussions about ranked validity, conflict between two Bayyinahs, most just witnesses, and maximizing of witnesses.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله اصغر عربیان |
استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات (Islamic azad university science and research branch)

نشانی اینترنتی http://jlq.ut.ac.ir/article_58409_792b020dd231479db31d3a7924c42b5a.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1148/article-1148-214839.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات