این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های باستان شناسی، جلد ۹، شماره ۲۳، صفحات ۳۹-۵۰
عنوان فارسی باتیـــــر؛پژوهشی پیرامون یک نام کهن در سرپل‌ذهاب
چکیده فارسی مقاله شهرستان سرپل‌ذهاب در غرب استان کرمانشاه و هم‌مرز با کشور عراق دارای موقعیتی ویژه است؛ از یک‌طرف، دروازه‌ی ورود به زاگرس‌مرکزی و فلات ایران بوده و از طرف دیگر، در دوره‌های مختلف مورد توجه جوامع ساکن در میان‌رودان بوده است. دو اثر مهم، شامل نقش‌برجسته‌های شناخته شده‌ی آنوبانی‌نی و ایدین- سین در نزدیکی شهر سرپل‌ذهاب قرار گرفته و دارای اهمیت تاریخی بسیار است. در متن کتیبه‌ی هر دو نقش‌برجسته، به کوهی به‌نام «باتیر» اشاره شده است که نقوش‌برجسته‌ی آنوبانی‌نی برروی آن‌ها حک شده‌اند. این کوه به مانند یک دیوار طبیعی دشتی که شهر امروزی سرپل‌ذهاب در آن واقع شده است را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند؛ از سوی دیگر، نام باتیر فقط محدود به نام کوهی در سرپل‌ذهاب نمی‌شود و در برخی متون به‌دست آمده از محوطه‌ی تل‌السلیمه در 75 کیلومتری غرب سرپل‌ذهاب و در نزدیکی دریاچه‌ی حمرین نیز از آن ذکری به‌میان آمده است؛ به‌طوری‌که بر روی الواح آن اشاره‌ای به نام یک شهر به‌نام «باتیر» یا «باتیری» به‌چشم می‌خورد. در متون به‌دست آمده از تل‌السلیمه به معبدی برای الهه‌ی باتیریتوم اشاره شده که بسیار مهم است. وجود دو نام باتیر، یکی برای یک شهر کهن و دیگری برای یک کوه، می‌تواند این پرسش را به‌وجود آورد که چه ارتباطی بین این دو محل می‌توانسته وجود داشته باشد؟ ممکن است این دو نام اشاره به مکانی واحد داشته باشند؟ ممکن است که باتیر نامی رایج و احتمالاً مقدس برای میان‌رودانی‌ها بوده باشد؟ احتمالاً این نام با توجه به اهمیت سرزمین خَلمان/حَلمان (سرپل‌ذهاب) برای جوامع میان‌رودانی، باتیر نام شهری در نزدیکی کوه باتیر است. در این مقاله با روش کتابخانه‌ای و با استناد به متون به‌دست آمده از تل السلیمه، کتیبه‌های آنوبانی‌نی و ایدین-سین و سایر متون میان‌رودانی، تلاش می‌شود تفسیری روشن از این نام کهن ارائه گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی A Toponymic Research on Batir: An Ancient Name from Anubanini Reign in Sar Pol-e Zahab, Kermanshah
چکیده انگلیسی مقاله The city of Sar Pol-e Zahab is located in the western part of Kermanshah province close to the Iraqi border. Due to its geographical location it has played an important role in the Iranian history since it has opened the gate entering the central Zagros and to the Iranian central plateau. There have been two bas reliefs remained from Anubanini and Idin-Sin, which are located near the Sar Pol-e Zahab city, both historically are of significant. On the inscriptions engraved on both reliefs, those are referred to a name as Batir. Batir is a single mountain has more likely portraited on the Anubanini reliefs. This mountain, as a defensive wall divided the Sar Pol-e Zahab plain into the eastern and western parts. It is important to cite here that the name of Batir is not limited to the name of the mountain in Sar Pol-e Zahab, but the name is also mentioned by some texts obtained from Tel al-Salimeh, that is located in 75 km west of Sarpol-e Zahab, and near the Hamrin Lake, There have been tablets representing the city’s name as “Batir or Batiri” along with a manifestation of a temple was given to the goddess of Batiritum. The presence of two names, could give rise to the question of what relation might be between these two places? Can these two names refer to a single place? Is it possible that Batir could be a holy Mesopotamian name? It seems that, because of the importance of the land of Ĥelman / Helman (Sar pol-e Zahab) for the Mesopotamians the name of Batir was given by them to a city located near the Batir Mountain. In this paper we tried to provide a clear interpretation of this ancient name based on the texts obtained from Tel al-Salimeh, Anubanini and Idin-Sin inscriptions as well as other Mesopotamian texts.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمد امین میرقادری |
دانش‌آموخته‌ی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه تهران

کمال الدین نیک نامی |
گروه باستان شناسی دانشگاه تهران

بهار رضائی باغ بیدی |
دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران.

نشانی اینترنتی https://nbsh.basu.ac.ir/article_3187_152d8ba3f10d412c0183632acc64b155.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1361/article-1361-2298159.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات