این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های باستان شناسی، جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۱۵-۱۳۰
عنوان فارسی حمام حاج محمدرحیم قزوین و جایگاه آن در میان حمام های عمومی این شهر در دوره ی قاجار
چکیده فارسی مقاله حمام‌های عمومی در طول دوران اسلامی از جمله عناصر مهم در شکل‌دهی و گسترش محلات و نمادی از آبادانی شهرها و روستاها و بسته به توان اقتصادی و پایگاه اجتماعی بانیان و نیز موقعیت آن‌ها از وسعت و نفاست متفاوتی برخوردار بوده‌اند. این سازه‌های مهم ورای تطهیر و نظافت عملکردی به‌مثابه‌ی نهادی اجتماعی داشته‌اند. بنابراین، بررسی همه‌جانبه‌ی آن‌ها می‌‌تواند یاریگر ما در درک نانوشته‌های تاریخ اجتماعی و شناخت بهتر جوامع گذشته‌ی ایران باشد. شهر قزوین، که در دوره‌ی قاجار از مراکز عمده‌ی تجارت ایران محسوب می‌شده و تجار معتبری در آن می‌زیسته‌اند، امروز با داشتن 25 باب حمام قدیمی برجامانده از دوره صفوی و قاجار ، که برخی با کاربری حمام هنوز دایرند، جایگاهی ویژه در مطالعات حمام داشته و می‌تواند بستری مناسب برای احیای فرهنگ حمام ایرانی باشد. یکی از این حمام‌ها، حمام حاج محمدرحیم است که در افواه مردم به حمام صفا نیز موسوم بوده و هست. تاریخ احداث بنا سال 1259ق است و در زمان خود نه تنها بهترین حمام شهر قزوین، بلکه در زمره‌ی بهترین حمام‌های ایران بوده است. بانی حمام حاج محمد حسن، برادر حاج محمدرحیم، یکی از پنج پسر حاج عبدالله تبریزی بود که در زمان فتحعلی‌شاه قاجار از تبریز به قزوین مهاجرت کرد ه و با پسرانش در این شهر به کار و تجارت مشغول شدند. حاج محمدحسن به علت علاقه‌ی به برادرش حمامی را که بنا کرده بود، حاج محمدرحیم نامید. خاندان عبدالله تبریزی، که بعدها به امینی موسوم شدند، ارتباط نزدیکی با حکومت قاجار داشتند و در زمان خود از جایگاه اجتماعی و سیاسی ویژه‌ای برخوردار بودند و تجار معتبری در میان آنان بود. این خاندان موقوفات بسیاری در قزوین داشته‌اند که از جمله‌ی آن‌ها حمام یادشده است. به نظر می‌رسد که معمار آن با الهام از برخ عناصر معماری باستانی ایران و به سفارش بانی می‌خواسته حمامی درخور جایگاه اقتصادی و پایگاه اجتماعی وی و اعیان و رجال احداث کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Haj Mohammad Rahim Bathhouse of Qazvin and its Role Among the Public Bathhouses of the City During the Qajar Period
چکیده انگلیسی مقاله The public Bathhouses (hammams) were considered as one of the most significant elements of forming and expanding the cities and Quarters and also as a symbol of habitability of Cities and villages; depends on the economic ability and position of their founder they have different quality. These important buildings were as a social foundation except their cleanness. Therefore, their comprehensive survey would be helpful to understand the unclear points of the past societies of Iran and their social history. Qazvin as a major commercial center of Iran during the Qajar period in which some and trusted merchants have lived, has 25 old public bathhouse dated from Safavid and Qajar periods which have been preserved nowadays as some of them are still in use; so, Qazvin has special situation among the other cities regarding to bathhouses investigations, so it can led us to make a suitable situation enlivening the Iranian bathhouses. One of the most important bathhouses of Qazvin is “Haj Mohammad Rahim bathhouse”, which has known as Safa bathhouse as well. The construction of the building was in1259 H. /1843 A.D and during that time was not only the best in Qazvin, but also one of the best Iranian bathhouses. The founder was Haj Mohammad Hassan the brother of Haj Mohammad Rahim son of Haj Abdullah Tabriz i’s 5 sons who had migrated to Qazvin during the kingship of Fath Ali Shah, aiming to have trade with his sons. Due to Haj Mohammad Hassan’s interest to his Brother, he called his own made bathhouse as Haj Mohammad Rahim. The family of Abdullah Tabrizi, who has named Amini later, had close relation to the Qajar Kingdom family as they had a special socio-political position over the Qajar period and of them were famous merchant. This family has many endowmentsin Qazvin of which is the understudying bathhouse. It seems that its architect has inspired from ancient architecture of Iran and the founder has ordered to make a suitable bathhouse as his socio-economic position. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله پریوش اکبری |
پژوهشگر موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://nbsh.basu.ac.ir/article_448_4ba9ae8905039c51530da707f3c08fb8.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1361/article-1361-237984.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات