این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد ۲۳، شماره ۳، صفحات ۳۲۷-۳۳۶
عنوان فارسی مشارکت سهم آورد رسوب دامنه ها در الگوهای مختلف بارندگی‌ به روش تعیین حجم‌ شیارهای فرسایشی
چکیده فارسی مقاله مقدمه و اهداف : فرسایش خاک یک پدیده بسیار پیچیده است، که دربردارنده فرایندهای برداشت و انتقال ذرات خاک می باشد. مهمترین عامل تأثیرگذار اقلیمی بر بزرگی فرسایش، تاثیر عامل شدت بارندگی آن بر هدررفت خاک است. فرسایش شیاری و سطحی نیز جزء زیرفرایندهای اصلی فرسایش آبی محسوب می‌شوند. بدیهی است تعیین سهم هر یک از زیرفرایندهای فرسایش آبی در هر واقعه بارندگی دارای ارزش ذاتی بالایی نظیر ارائه مدل‌های فرسایش در کشور است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر طول دامنه در مقدار سهم فرسایش سطحی و شیاری از منابع تولید رسوب دامنه در اراضی مارنی (مارن گچی) شیب‌دار در شدت بارندگی‌های مختلف است. مواد و روشها: به این منظور از روش تعیین حجم شیارها با روش حجم یابی پارافین مذاب در پایش تغییرات پستی و بلندی‌های ریز حاصل از رواناب در شرایط آزمایشگاهی، در دو طول شیب، دو درجه شیب‌ و سه شدت بارندگی‌ شاخص حوضه، در سه تکرار استفاده شد. نمونه‌های رسوب و حجم رواناب خروجی بعد از شروع رواناب در فواصل زمانی یک، دو، سه، پنج، هشت، ده، پانزده، بیست و سی‌دقیقه‌ای (به‌دلیل حساس‌بودن خاک مارن به جریان‌های متمرکز و تغییرات ناگهانی در حجم رسوب خروجی) در مدت 30 دقیقه بارش، نمونه‌برداری شد. داده‌های اندازه‌گیری‌شده شامل دبی رواناب، رسوب خروجی از انتهای فلوم و تعداد شیارها در هر سطح آزمایش بود. نتایج و یافته ها: نتایج نشان داد که در شدت بارندگی10 میلی‌متربرساعت و شیب 22 درصد هیچ‌گونه فرسایش شیاری روی خاک مارن رخ نداد و کلیه رسوب خروجی در انتهای فلوم ناشی از فرسایش سطحی بوده است. با افزایش طول شیب، شدت بارندگی و درجه شیب؛ مقدار کل فرسایش در کلیه تیمارها تشدید قابل توجه داشته است؛ به‌طوری‌که نرخ فرسایش سطحی از6-10×2/21 به6-10×527 کیلوگرم‌برمترمربع‌برثانیه‌ و فرسایش شیاری از6-10×4/19به6-10×3172 کیلوگرم‌برمترمربع‌برثانیه افزایش نشان داده است. با افزایش شدت بارندگی، نسبت تغییرات هدررفت به تغییرات بارندگی (هدررفت/بارندگی)، در شدت بارندگی‌های پایین (10میلی‌متربرساعت) 5/1برابر و درشدت بارندگی‌های بالا (110 میلیمتربرساعت) حدود پنج برابر رشد نشان داد. نتیجه‌گیری: در نهایت نتیجه گیری شد دو برابر شدن طول پلات‌ها، در نسبت سهم فرسایش سطحی تاثیری نداشته ولیکن مقدار فرسایش شیاری را حدود 1/2 برابر افزایش داده است. بنابراین با رشد پارامترها نسبت سهم فرسایش سطحی ثابت مانده ولیکن به سهم فرسایش شیاری اضافه شده است. در بارندگی‌های شدید(110میلی‌متربرساعت)، فرسایش شیاری مقداری حدود90درصد بیلان رسوب دامنه‌ها را به‌ خود اختصاص داده ولیکن فرسایش سطحی، نقشی کم‌تر از ده درصد از سهم رسوب دامنه را داشته است؛ درصورتی‌که در شدت‌های پایین بارندگی (10میلی‌متربرساعت)، فرسایش سطحی100درصد رسوب خروجی دامنه را تولید نموده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سهم بندی، آورد رسوب، طول دامنه، مارن گچی،
عنوان انگلیسی The Participation of hill slopes sediment delivery contribution in Rainfalls different patterns by determine of the degraded Rills Volume
چکیده انگلیسی مقاله Background and objectives: Soil erosion is a complex phenomenon involving the detachment and transport of soil particles, storage and runoff of rainfall. Generally the rill and surface erosions are among the main sub-processes of water erosion. Obviously, determination of the rill and surface erosion proportions in a rainfall event has an intrinsic value in order to develop of physically based model of erosion. The rainfall intensities and frequency are the effectible factors important on magnitude of the soil loss. The purpose of this study is for the assessment effect of the rainfall patterns on sediment delivery contribution in the steep-slope on the Marl soils. Materials and methods: For this purpose, was used from liquid paraffin technique for determine rills volumes, on two the slope length, two slope gradient and three rainfall intensity and they were carried out in three repetitions. At the initial stage of each experiment, the flume was set at the desired slope length, slope gradient and rainfall intensity. In each test, the starting time of the simulated rainfall, the time when runoff reached the outlet of the plot, and the time when rill initiation occurred were recorded. In each experiment, sediment samples together with runoff were taken every minute for about 30 minutes after the start of the runoff at 1,2,3,5,8,10,15 and 30 minute's. The runoff discharge, runoff volume, and sediment concentration and rill numbers were measured at the outlet of the test plot for different rainfall intensities and slope lengths and gradients. Results: The result showed that the rainfall intensity of 10mm/h and slope of 22% do not create rill formation during 30min rainfall in the Marl soil and all output sediment at the bottom of the flume is caused by surface erosion events. The results showed that the rill and surface erosion on the both increase exponentially with increasing slope length and gradient and rainfall intensity levels, simultaneously. Also, with continuing rainfall, however surface erosion contribution is reduced but the rill erosion contribution is increased. In the conditions, average of the surface erosion increased from 21.2 to 527×10-6 Kg m-2 s-1 and rill erosion from 19.4 to 3172 ×10-6 Kg m-2 s-1. With the increase in the rainfall intensity, soil loss changes to rainfall changes ratio (loss/ precipitation), to the low intensity (10 mm/h) 1.5 times and for high intensity (110 mm/h) about five times has shown growth. Conclusion: Finally the results showed, doubling of the plot length not only hasn't affected on the amount of surface erosion contribution but also has increased contribution of rill erosion about 2.1 times. So with increasing the mentioned parameters, remained constant the ratio the surface erosion contribution, but added the ratio of rill erosion contribution. In upper rainfall intensities, the rill erosion and surface erosion is contributed to 90 and 10 percent of amount sediment yield of plot, respectively. But in lower rainfall intensities surface erosion is dominant.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله امین ذرتی پور |
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان (Ramin agriculture and natural resources university)

محمد معظمی |
عضو هیات علمی دانشگاه رامین خوزستان

نشانی اینترنتی http://jwsc.gau.ac.ir/article_3202_0b40e58375b0acafc3eed2b9a3d19f1d.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1379/article-1379-239776.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات