این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ادیان و عرفان، جلد ۵۲، شماره ۲، صفحات ۱۸۹-۲۰۵
عنوان فارسی بررسی لطایف سبعه و پیامبران وجودی هفت‌گانه از عطار تا شیخ علاءالدوله سمنانی
چکیده فارسی مقاله شیخ علاءالدوله (657ـ736 هـ.ق) در آثار مختلف خود به­ویژه رسایل فارسی به این مسئله که دل انسان چگونه می­تواند جلوه­گاه و آینه تجلی جلال و جمال الهی شود، اشاره کرده است و از این رهگذر به «لطایف سبعه» پرداخته است. نظریۀ لطایف سبعه و تطبیق آن با پیامبران وجودی هفت‌گانه تاکنون با نام علاءالدوله سمنانی شناخته شده است، اما اینکه آیا تا قبل از وی کسانی دیگری نیز به این مسئله پرداخته‌اند یا نظریۀ لطایف سبعه و تطبیق آن با پیامبران وجودی هفت‌گانه نوآوریِ خود شیخ علاءالدوله بوده است، جای تأمل و بررسی دارد. با بررسی، تحلیل و مقایسۀ مصنفات فارسی شیخ علاءالدوله با رسالۀ شق الجیب ابن‌عربی به این نکته رهنمون شدیم که شیخ علاءالدوله علی‌رغم اختلاف شدید با ابن‌عربی به­ویژه در مسئلۀ وحدت وجود، شدیداً تحت‌تأثیر او بوده است، تا آنجا که می­توان گفت که برخی از مطالب شیخ علاءالدوله دربارۀ لطایف سبعه دقیقاً ترجمۀ مطالب رسالۀ شق الجیب ابن‌عربی است. تنها بُعد جدیدی که علاءالدوله بر مباحث ابن‌عربی اضافه کرده است، علاوه بر شرح و بسط‌دادن آن‌ها، تطبیق این لطایف با پیامبران وجود هفت‌گانه­ای است که عطار در مصیبت‌نامه از آن‌ها نام برده است. تأثیرپذیری علاءالدوله از عطار را می­توان از مقایسۀ مصیبت‌نامه با رسالۀ سربال البال به‌خوبی دریافت که هر دو عارف پس از سیر در عوالم مختلف آفاقی و ناسوتی به این نتیجه می­رسند که سالک باید در روح و جان خود که عبارت از نور محمدیه است، سیر کند. ازاین‌رو، می‌توان گفت که نوآوری شیخ علاءالدوله در این است که توانسته پیامبرانِ هفت‌گانه‌ای را که عطار در مصیبت‌نامه به آن‌ها اشاره کرده، با لطایف سبعه‌ای که ابن‌عربی در رساله شق الجیب به آن‌ها پرداخته است، تلفیق کند. علاوه بر این، شیخ علاءالدوله برای اولین بار نظریۀ تفسیری خود را بر مبنای همین لطایف بنیان گذاشته است. امری که نه عطار و نه نجم‌الدین رازی در تأویلات عرفانی خود و نه ابن‌عربی هیچ‌یک از آن بهره نگرفته‌اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Study of the Lataef Sab’a and the seven existential prophets from Attar to Sheikh Ala al-Dawlah Semnani
چکیده انگلیسی مقاله Sheikh Ala Al-Dawlah (657-736 AH) in his various works, especially Persian epistles, refers to the issue of how the human heart can be a manifestation and a mirror of the manifestation of divine glory and beauty, And through this, he has dealt with "Lataef Sab’a". Before him, Ibn Arabi briefly had discussed this issue in the treatise of Shaq al-Jayb. Lataef Sab’a's theory and its application to the seven prophets of existence has so far been known as Ala 'al-Dawlah Semnani, but whether others have addressed this issue before him or whether this theory was innovation of Sheikh Ala' al-Dawlah himself remains to be seen. A comparative study of Sheikh Ala al-Dawlah's Persian works with Ibn Arabi's treatise on Shaq al-Jayb has led us to note that Sheikh Ala al-Dawlah was strongly influenced by Ibn Arabi, especially in the matter of the unity of existence, despite his sharp differences. As far as can be said, some of the contents of Sheikh Ala al-Dawlah about Latef al-Sab'a are exactly the translations of the contents of Ibn Arabi's treatise on Shaq al-Jajib. The only new dimension that Ala al-Dawlah has added to Ibn Arabi's discussions, in addition to describing and expanding them, is the application of these subtleties to the prophets of the seven existence that Attar has mentioned in Mosibat Nameh. Therefore, it can be said that Sheikh Ala al-Dawla's innovation is that he was able to combine the seven prophets mentioned by Attar in Mosibat Nameh with h "Lataef Sab’a" that Ibn Arabi dealt with in his treatise Shaq al-Jayb. In addition, for the first time, Sheikh Ala al-Dawlah based his interpretive theory on the same Lata’f. This is something that neither Attar nor Najmuddin Razi and Ibn Arabi have used in their mystical interpretations.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علی اشرف امامی |
دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه فردوسی مشهد

علی اکبری چناری |
دانشجوی دکتری ادیان و عرفان، دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://jrm.ut.ac.ir/article_76249_8d19e1211f7a1497426b6ad0ba63b899.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/586/article-586-2428612.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات