این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های فلسفی – کلامی، جلد ۱۴، شماره ۵۴، صفحات ۱۸-۴۲
عنوان فارسی ناهمخوانی ابطال‌گرایی با واقع‌گرایی
چکیده فارسی مقاله ابطال‌گرایی پوپر نظریه‌ای درباره روش‌شناسی علمی ‌و معیاری برای جداسازی گزاره‌های علمی ‌از غیر‌علمی است که برخلاف روش استقرایی با تکیه بر بداهت روان‌شناختی گزاره‌های مشاهدتی و به اصطلاح پایه در پی اثبات صدق قطعی یا حتی غیرقطعی و احتمالاتی نظریه‌های علمی نیست. از این‌رو نظریه‌ها همواره در حد حدس و گمان باقی می‌مانند. اما اگرچه آنها حدس‌هایی قطعاً صادق یا احتمالاً صادق نیستند، می‌توانند گمان‌هایی تقریباً صادق باشند. مفهوم "صدق تقریبی" یا "تقرّب بیشتر به صدق" پیوندی تنگاتنگ با مسئله تقویت گزاره‌ها و درجه واقع‌نمایی یا حقیقت‌نمایی و پیشرفت علمی دارد. این اندیشه نیز دست‌کم مستلزم پذیرش آموزه­ مطابقت صدق و واقع‌گرایی درباره وجود عالم و هویات علمی مستقل از اذهان آدمیان است. اما منتقدان مدعی‌اند ابطال‌گرایی و واقع‌گرایی علمی پوپری با یکدیگر ناسازگارند و عملاً یکی قربانی دیگری می‌شود. برخی واقع‌گرایی را درنهایت بیشتر با اثبات‌گرایی سازگار می‌دانند و گروهی دیگر ابطال‌گرایی را مستلزم نفی ذات‌گرایی و درنتیجه مستلزم ابزارگرایی ناواقع‌گرایانه می‌پندارند. تبیین این مدعاها هدف جستار کنونی است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واقع‌گرایی، ابطال‌گرایی، واقع‌نمایی، نزدیکی به صدق، پوپر،
عنوان انگلیسی Incompatibility between Falsificationism and Realism
چکیده انگلیسی مقاله Popper's falsificationism is a theory on scientific methodology and a criterion to separate scientific propositions from unscientific ones. Contrary to inductive method, it does not seek to prove the conclusive truth or even inconclusive and probable truth of scientific theories based on psychological self-evidence of observable and so-called basic propositions. Therefore, theories always remain at the level of conjecture and guessing. However, they can be approximately true guessing, although they are not absolutely or probably true conjectures. The concept of "approximate truth" or "more approximation to truth" is closely related to the reinforcement of propositions, degree of reality-showing or truth-showing, and scientific progress. Such an idea at least necessitates accepting the doctrine of correspondence between truth and realism about the existence of universe and scientific identities independent from men's minds. However, critics claim that Popperian falsificationism and scientific realism are incompatible and one is actually given up at the expense the other. Some scholars believe that realism is at most more compatible with positivism and others hold that falsificationism necessitates the rejection of essentialism and as a result necessitates unrealistic instrumentalism. The present paper tries to elaborate on these claims.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مرتضی فتحی زاده |
استادیار گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)

نشانی اینترنتی http://pfk.qom.ac.ir/article_72_7066f2a5c7b8be3eb9df1de480937ce5.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1416/article-1416-244310.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات