این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های فلسفی – کلامی، جلد ۱۳، شماره ۵۲، صفحات ۱۳۵-۱۵۰
عنوان فارسی تبیین کثرت راه‌های خداشناسیِ عقلی در سنّت اندیشۀ اسلامی: از تحویل‌گِرَوی تا جامع‌نگری
چکیده فارسی مقاله الاهیدانان مسلمان توصیف جامعی از وجود کثرت در ادلّه­ اثبات خدا و راه‌های خداشناسی عقلی در سنّت اندیشه اسلامی به دست داده‌اند. آنان از تبیین این کثرت و شناخت و بازگفت علّت آن نیز غافل نبوده‌اند و تبیین‌هایی پیش نهاده‌اند که می‌توان آنها را در چهار دسته گنجاند: 1. تکثّر راه‌ها معلول تکثّر استعدادهای رهروان است؛ 2. تکثّر راه‌ها معلول تکثّر سامانه‌های معرفتی رهروان است؛ 3. تکثّر راه‌ها معلول تکثّر مفاهیم منتزع از ذات خداوند است؛ 4. تکثّر راه‌ها معلول تکثّر اسما و صفات خداوند است. تبیین‌های 1 و 2 با نگاهی سوبژکتیو، علّت تکثّر را در فاعل‌های شناسایی (سوژه‌ها) دیده‌اند، و تبیین‌های 3 و 4 با نگرشی اُبژکتیو، سبب کثرت را در موضوع شناسایی (اُبژه) یافته‌اند. جستار پیش رو، با استقصای این چهار نظریّه و بررسی آنها نشان داده است که هر یک از آنها، دچار تحویل‌گرویِ غیرمجاز و مغالطه­ کنه و وجه است و، از این رهگذر، تبیین درست و کامل را در جامع‌نگری، یعنی جمعِ بینِ نگاه سوبژکتیو و اُبژکتیو، یافته است. بر این پایه، علّت تکثّر راه‌های خداشناسی عقلی این هر چهارند، به شرط اجتماع و به وصف تعامل.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Explaining the Plural Ways of Rational Knowing of God in the Islamic Tradition: from Reductionism to the Comprehensiveness
چکیده انگلیسی مقاله Muslim theologians have presented a full description of the multiplicity of God's existence proofs and the ways of His rational knowledge in the Islamic tradition. They also explained the secret of this plurality in different ways as follows: 1. the plurality of ways is based on the plurality of wayfarer's talents; 2. the plurality of ways is based on cognitive powers of wayfarers; 3. The plurality of ways is the result of the various concepts abstracted from the essence of God; 4. The plurality of ways is based on the plurality of Divine Names and Attributes. The first and the second explanations are subjective explanations seeking the secret of plurality in the side of knower but the third and forth ones are objectives. Exploring them deeply, this paper shows that, individually observed, each one of these ways is involved in an impermissible reductionism and the fallacy of one-sided assessment. So a comprehensive approach, i.e. a combination of both subjective and objective ways, is the only accurate approach in this regard. Therefore these four explanations are collectively the secret of plurality of ways of proving and knowing God.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله هاشم قربانی |
دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://pfk.qom.ac.ir/article_108_30702b1aeec1af301a7208320afa491e.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1416/article-1416-244335.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات