این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های محیط زیست، جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۳-۱۴
عنوان فارسی مقایسه روش‌های تعیین حقابه محیط‌زیستی رودخانه‌ها و پیشنهاد رویکرد مناسب برای کاربرد در ایران با استفاده از روش تصمیم‌گیری تاپسیس
چکیده فارسی مقاله کشور ایران از یک‌ سو با محدودیت منابع آب شیرین و از سوی دیگر، با افزایش روز افزون تقاضای آب برای مصارف مختلف روبه‌رو می‌باشد که این امر موجب رشد سدسازی به‌ویژه طی سه دهه اخیر در ایران شده است. امروزه افزایش آگاهی از آثار طرح‌های توسعه منابع آب بر رودخانه‌ها و اکوسیستم‌های وابسته به آن سبب شده است تا برآورد نیاز آب محیط‌زیستی یکی از بخش‌های ضروری مطالعات برنامه‌ریزی منابع آب سدها شود. به‌طوری‌که در ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻣﺸﺘﺮک آب و ﻣﺤﻴﻂ‌زﻳﺴﺖ، شرح خدمات جامعی جهت ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﻘﺎﺑﻪ ﻣﺤﻴط‌‌زﻳﺴتی تهیه شد. با وجود این، به‌دلیل عدم شناخت کافی از روش‌های تعیین این حقابه در جهان و تطبیق آن‌ها با شرایط مدیریتی و محیط‌زیستی ایران، اجرای شرح خدمات مذکور تا کنون به انجام نرسیده است و در حال حاضر نیز بیشتر از روش‌های ساده هیدرولوژیکی برای ارزیابی جریان آب محیط‌زیستی استفاده می‌شود. بنابراین، بررسی و مقایسه مهم‌ترین روش‌های تعیین حقابه محیط‌زیستی در جهان و تعیین نقاط قوت و ضعف و بررسی تناسب به‌کارگیری آن‌ها با شرایط ارزیابی این نیاز آبی در پایین دست سدهای ایران، هدف اصلی تحقیق حاضر می‌باشد. از این‌رو پس از شناسایی روش‌های مختلف، 26 روش از مهم‌ترین روش‌های ارزیابی نیاز آب محیط‌زیستی (EFA)(1) در جهان از نظر 45 معیار مدیریتی و محیط‌زیستی قابل اهمیت در ایران، ارزش‌گذاری و مورد مقایسه قرار گرفته است و در نهایت با کمک روش تصمیم‌گیری چندمعیاره TOPSIS(2)،میزان درجه تناسب روش‌ها و اولویت‌بندی آن‌ها جهت کاربرد در ایران تعیین شد. نتایج مقایسه روش‌ها بیان‌گر آن است که روش‌های جامع و کلی‌گرا به ویژه روش DRIFT(3) بیشترین انطباق را با شرایط برآورد نیاز آب محیط‌زیستی رودخانه‌ها، در ایران دارد که به‌عنوان متناسب‌ترین رویکرد برای تعیین حقابه محیط‌زیستی رودخانه‌ها، پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Comparison of Environmental Flow Requirement Assessment Methodologies for Rivers and Proposing the Appropriate Approach for Iran by Using TOPSIS Technique
چکیده انگلیسی مقاله demand for different usages. So dam building has been increased during the last 30 years in Iran. Nowadays, awareness about the impacts of water resource development projects on river's natural flow regimes and river ecosystems has been increased. Meanwhile, a component of environment is known as a legitimate user of water and estimation of environmental water requirement is assigned as one of the most essential parts of the environmental impact assessment and water resource planning reports of dams in Iran. Hence, in 6th commission of water and environment (2005) in Iran this issue is determined as an enactment and terms of reference for assessing EFR, but as a result of lack of acquaintance regarding EFR assessment methods and incongruity with Iran’s environmental and managerial condition, it has not been implemented completely yet. As at the present time, some simple hydrological methodologies generally have been used for EWRA. Therefore, the most important aim of this study is to identify firstly the features, advantages and disadvantages of environmental flow assessment methodologies (EFAM) which are used in the world; and secondly finding about the fact that whether these methods are adaptable to the conditions of EFA in downstream of dams in Iran. Accordingly, after reconnaissance of different EFA methodologies, the 26 methods among the most applicable and important ones were selected. Then, each of these methods was evaluated in accordance with the adoptability to 45 comparative criteria. Finally the suitability and priority of these methods for application in Iran was designated by using TOPSIS technique. The result of comparison demonstrates that Holistic approach especially DRIFT method has the most conformity with the situation of environmental water requirement assessment of rivers in Iran. Thus, this method has been selected as the proposed approach
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سمیه عریان |
کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

محمد صادق صادقیان | mohammad sadegh
استادیار دانشکده فنی و مهندسی گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز (Islamic azad university of tehran central)

مجید مخدوم فرخنده | makhdoum farkhondeh
استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

محمدرضا زرنکابی | mohammad reza زرنکابی
کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://www.iraneiap.ir/article_13110_4731564233ae14f943e96cea613a96f6.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1420/article-1420-244987.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات