این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه ادبیات تطبیقی، جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۶۳-۸۲
عنوان فارسی بررسی تطبیقی طرح‌واره‌ای استعاره‌های عناصر اربعه در شعر متنبّی و انوری
چکیده فارسی مقاله زبان­شناسانی مانند جورج لیکاف و مارک جانسون، استعاره را پدیده­ای فقط زبانی نمی­دانند، بلکه برای آن ماهیتی ادراکی و مفهومی قائل­اند. در دیوان انوری، برخی مضمون­های مشابه با شعر متنبّی یافت می­شود؛ یکی از این مضمون­ها حضور و تأثیرپذیری از عناصر طبیعت، به­ویژه عناصر اربعه است. جستار حاضر با رویکردی توصیفی - تحلیلی مبنای طرح­واره­ای استعاره­های عناصر اربعه در شعر انوری و متنبّی را به­طور تطبیقی بررسی کرده است. استعاره مفهومی، به واکاوی علّت ادّعای همانندی می­پردازد. این امر کمک می­کند تا خواننده با دیدی واضح­تر و ادبی­تر به مفهوم شعر بنگرد و آن را لمس کند. نتیجۀ حاصل از این پژوهش، دست­یابی به بازتاب عناصر اربعه به­ویژه در شعر انوری با بسامد 60 بار و در شعر متنبّی با بسامد 33 بار تکرار شده است. نگاشت­های مرکزی مشترکی همانند «بخشایش، تحرّک و جابه­جایی (طرح­وارۀ جابه­جایی)، تکاپو، تحرّک و نابودگری» در شعر این دو شاعر در مفهوم عناصر اربعه به­کار رفته است و تناقضاتی در نگاشت­های همانند «قناعت، گمراهی، عشق، حرص، صبر، خشم، حیات و هجران» به­کار رفته است که بازتاب و بسامد آن در شعر انوری بیشتر است و نشان­دهندۀ برون­گرایی این شاعر و نگاه مثبت وی به طبیعت و عناصر چهارگانه است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله انوری، متنبّی، استعاره مفهومی، عناصر اربعه،
عنوان انگلیسی دراسة مقارنة لاستعارة العناصر الأربعة فی شعر المتنبّی والأنوری
چکیده انگلیسی مقاله یرى اللّغویون کـ «جورج لیکاف» و «مارک جونسون» أنّ الاستعارة لیست مجرّد ظاهرة لغویّة، ولکنّها ظاهرة إدراکیّة ومفهومیّة. هناک فی دیوان «أنوری» بعض المواضیع المماثلة لشعر المتنبّی؛ من هذه المواضیع هو وجود وتأثیر عناصر الطّبیعة، وخاصّة العناصر الأربعة. لقد قامت الدّراسة الحالیة، وفق منهج وصفیّة - تحلیلیّة، بدراسة مقارنة وفق التّصمیم الاستعاری لاستعارات العناصر الأربعة فی شعر الأنوری والمتنبّی. إنّ الاستعارة المفهومیّة هذه، تستکشف سبب الإدّعاء المماثلی. وهذا یساعد القارئ على النّظر إلى معنى القصیدة ولمسها برؤیة أوضح وأکثر أدبیّة. حصیلة هذا البحث هی انعکاس العناصر الأربعة، خاصّة فی قصائد الأنوری بتردّد 60 مرة، وفی قصائد المتنبّی بتردّد 33 مرّة. وقد استخدمت الألفاظ المشترکة کـ «التّسامح والتّنقل والحرکة» و «الجهد والحرکة والدّمار» فی قصائد هذین الشّاعرین بمعنى العناصر الأربعة، وهناک تناقضات فی ألفاظ: «القناعة والضّلال والحب والجشع والصّبر والغضب والحیاة والهجران» والّتی تنعکس وتتواتر فی قصائد الأنوری أکثر من المتنّبی، حیث تَدُلّ علی انبساط الشّاعر ورؤیته الإیجابیة للطّبیعة والعناصر الأربعة.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله یحیی معروف |
استاد گروه زبان و ادبیّات عرب، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

پریسا احمدی |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

نشانی اینترنتی https://jccl.razi.ac.ir/article_1398_efaf4a3f09578a45a9f614215434bca9.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1520/article-1520-2454207.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات