این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
طب سنتی اسلام و ایران، جلد ۱۲، شماره ۴، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی معرفی نسخۀ خطی «شرح تعلیقات صهاربخت بر ترجمۀ عربی کناش فی الطب جرجیس» و اهمیت آن در حوزۀ طب ایرانی
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: کناش‌ فی الطب اثر طبی جرجیس‌‏بن‏‌بختیشوع، رئیس بیمارستان جندی‌شاپور، در قرن دوم هجری قمری به زبان سریانی نوشته شده است. حنین‏‌بن‏‌اسحاق، پزشک و مترجم مشهور مسیحی قرن سوم، این کتاب را از سریانی به عربی ترجمه کرده و پس از آن، ابویزید صهاربخت‏‌بن‏‌ماسرجیس در قرن سوم هجری شرحی بر آن نوشته و آن را به فرزندش عیسی اهدا کرده است که به تعلیقۀ صهاربخت شهرت دارد. سپس مؤلفی ناشناس بر تعلیقۀ صهاربخت شرحی نوشته که تنها نسخۀ بازمانده از جلد نخست آن در کتابخانۀ آستان قدس نگهداری می‌شود و در قرن هشتم هجری کتابت شده است. از سه اثر نام‌برده نخست تا امروز نسخه‌ای در جهان شناخته نشده است. یکی از اهداف این پژوهش تبیین راه دستیابی به متن آن آثار و بازسازی آنها از دریچۀ همین نسخه است. هدف دیگر معرفی این نسخۀ خطی و بیان اهمیت آن می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از روش تحلیل متن با رویکرد نسخه‌شناسی استفاده شده است. یافته‌ها: چهار اثر از چهار نسل مختلف اطبای ایرانی در این نسخۀ کوچک و منحصربه‌فرد گرد آمده است؛ حضور پررنگ واژگان سریانی و یونانی در متن کتاب و نام‌بردن از برخی اطبا که اطلاعی از آنها در دست نیست از ویژگی‌های این اثر است. نتیجه‌گیری: بخشی از اهمیت این اثر مربوط به اهمیت مؤلف و مترجم و مفسر و دیگری مربوط به قدمت آن است. این اثر در بخش کلیات متعلق به مکتب ایرانی خوزی است و با دیگر آثار طبی که متعلق به مکتب جالینوسی است اندکی فرق دارد. ساختار این اثر با قانون و کامل ‌الصناعه تفاوت دارد و نوع تبویب و ارائۀ مطالب در آن قابل‌توجه است. این اثر بازسازی 6682 کلمه از ترجمۀ حنین و 18408 کلمه از کتاب تعلیقۀ صهاربخت را ممکن کرده است که پیش از آن اثری از آنها وجود نداشت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نسخۀ خطی، صهاربخت، طب ایرانی
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله تولا صفری |


محسن پرویز |


محسن باغبانی |


نشانی اینترنتی http://jiitm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-586&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده مروری
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات